Der gemeinsame Text als soziale Erfahrung im Deutschunterricht – kollaboratives Arbeiten und kooperatives Schreiben als Prinzip einer hybriden Didaktik

In diesem Beitrag wird die Frage aufgeworfen, inwiefern sich im Prozess der Digitalisierung des Lernens bestehende didaktische Konzepte auf eine hybride Lernerfahrung übertragen lassen. Ausgehend von der Überlegung, dass Wissensvermittlung als anthropologische Konstante zu betrachten ist, wird am Beispiel vonBlogs und Wikis im Deutschunterricht gezeigt, dass ein gemeinsamer Text die Möglichkeit bietet, das soziale Miteinander des Lernens in einer virtuellen Repräsentation zumindest grundlegend abzubilden.Um diesen Gedanken zu entwickeln, wird zunächst die Wikipedia als Beispiel für ein kooperatives Schreibprojekt aufgegriffen. Mit Blick auf digitale Lernplattformen werden dann Folgen der neuen sozialen Erfahrung und des hybriden Lernens dargestellt. Anknüpfend an eine kritisch-konstruktive Didaktik nach Wolfgang Klafki wird schließlich davon ausgegangen, dass auch eine hybride Didaktik dem Neuen mit der Technik des Transfers begegnen kann.

Celem artykułu jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, na ile digitalizacja procesu nauczania-uczenia się pozwala na przeniesienie i realizację koncepcji dydaktycznych w nauczaniu hybrydowym. Postrzegając przekazywanie wiedzy jako stałą antropologiczną na przykładzie pisania blogów i wykorzystania leksykonów internetowych na lekcji języka niemieckiego, autor dowodzi, że wspólny tekst daje możliwość stworzenia zrębów wspólnoty socjalnej w przestrzeni wirtualnej. Jako przykład realizacji projektu rozwijania kompetencji pisania zespołowego wykorzystana została w artykule Wikipedia, by w dalszej kolejności na przykładzie platform internetowych omówić najważniejsze kwestie związane z nauczaniem hybrydowym jako nowym doświadczeniem socjalnym. W dalszej kolejności, odwołując się do założeń dydaktyki krytyczno-konstruktywnej Wolfganga Klafki, autor wykazuje, że dydaktyka hybrydowa – dzięki technice transferu – z powodzeniem wychodzi naprzeciw nowym wyzwaniom.

This paper addresses the existing concepts in didactics and asks if they can be transferred to a new and hybrid learning experience. Considering that the construction of knowledge is based on a technique that is universal to human anthropology, there is an essential social dimension in learning and working together on texts in the digital space. The example for that is the usage of blogs and wikis in German lessons.The author starts off by explaining the use of Wikipedia to illustrate the idea of collaborative writing. Next, he discusses some consequences of the use of digital platforms in schools and goes on to address the problems of the digital shift in teaching and of hybrid learning from a critical-constructive perspective (kritisch-konstruktive Didaktik), as developed by Wolfgang Klafki. Finally, he submits that the existing concepts in the field of didactics can be transferred to the new social experience of teaching/learning in virtual lessons.