Assessment of shoulder mobility in women over 60 years of age after one-sided mastectomy

The overall risk of contracting various diseases, including breast cancer, increases with age. An on-going process of population ageing challenges modern physiotherapy with the need to have functional capacity in older people appreciably enhanced. The issue of anthropometric assessment of the range of motion and shoulder muscle strength is presently much underrated in the physical rehabilitation management of women patients after radical one-sided mastectomy. The study aimed to assess the functional mobility of a shoulder expressed as a range of motion, in conjunction with the assessment of shoulder muscle strength, in women patients over 60 years of age after radical one-sided mastectomy. The study comprised 24 patients (mean age 65 years) recruited from the Department of Rehabilitation, Holy Cross Cancer Centre, Kielce. All patients had undergone modifi ed radical mastectomy using the Madden technique, and an adjuvant therapy. The shoulder range of motion, i.e. flexion, abduction, internal and external rotation, was evaluated by a goniometer. Elevation, protraction and retraction movements were evaluated using an anthropometric device. A dynamometer was applied to assess the strength of select muscle groups within the shoulder during elevation, protraction and retraction motions. Statistical analysis was made with the aid of STATISTICA 12.0 software, having adopted a 0.05 alpha level as statistically signifi cant. The movements of fl exion, abduction and external rotation of the upper extremity were signifi cantly reduced on the mastectomy side. The range of motion and muscle strength during shoulder elevation, protraction and retraction were significantly diminished on the operated side (12% - 14%), compared to the non-operated one. 1. Functional mobility of the shoulder was signifi cantly reduced on the mastectomy side. 2. Results of the present study highlight the need to extend the scope of rehabilitation regimens offered to older women after radical one-sided mastectomy.

Wstęp: Z wiekiem wzrasta ryzyko zachorowania na różne choroby, w tym raka piersi. Postępujący proces starzenia się społeczeństw wymaga od współczesnej fizjoterapii zwiększenia sprawności funkcjonalnej osób starszych. Problem antropometrycznego pomiaru zakresu ruchu oraz siły mięśni barku jest słabo dostrzegany w procesie usprawniania pacjentek po mastektomii. Cel pracy: Celem badania była ocena funkcji barku wyrażonej w zakresie ruchu i siły mięśniowej u pacjentek po 60. r.ż., po mastektomii. Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano 24 pacjentki (średnia wieku: 65 lat) w Zakładzie Rehabilitacji Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w Kielcach. Wszystkie pacjentki były poddane zmodyfikowanej radykalnej mastektomii metodą Maddena oraz odpowiedniemu leczeniu uzupełniającemu. W Zakładzie Rehabilitacji zbadano zakres ruchomości stawów ramienno-łopatkowych podczas zgięcia, odwiedzenia, rotacji wewnętrznej oraz rotacji zewnętrznej za pomocą goniometru. Ruchy unoszenia, wysuwania do przodu (protrakcja) oraz cofania (retrakcja) barku oceniano za pomocą antropometru. Dynamometrem zbadano siłę wybranych grup mięśni barku podczas unoszenia, wysuwania do przodu oraz cofania. Analizę statystyczną wykonano za pomocą pakietu STATISTICA 12.0, przyjęto poziom alfa = 0,05. Wyniki: Ruchy zgięcia, odwodzenia i rotacji zewnętrznej kończyny górnej były istotnie statystycznie ograniczone po stronie operowanej piersi. Zakres ruchu oraz siła mięśni barku podczas unoszenia, wysuwania do przodu i cofania były istotnie statystycznie mniejsze po stronie wykonanej mastektomii (12%-14%) w stosunku do strony zdrowej. Wnioski: 1. Funkcja barku u kobiet po 60. roku życia, po stronie operowanej piersi jest znacząco ograniczona. 2. Przedstawione badania wskazują na konieczność poszerzenia zakresu rehabilitacji chorych w starszym wieku po leczeniu raka piersi.