Struktury komórkowe w obrębie piaskowców magurskich na przykładzie Diabelskich Ścian (pasmo Jaworzyny Krynickiej)

Na powierzchniach ambon gruboławicowych piaskowców magurskich widoczne są owalne, eliptyczne wgłębienia i pustki. Genezy ich należy upatrywać w selektywnym wietrzeniu i suffozyjnym wymywaniu zwietrzałego materiału skalnego przez wody z przestrzeni międzyławicowych. Na podstawie analizy pobranych prób wykazano różnicę składu mineralnego badanych skał - dotyczącą głównie występowania gipsu, jak również określono zawartości pierwiastków w poszczególnych częściach Diabelskich Ścian - formy skalnej w paśmie Jaworzyny Krynickiej w Beskidzie Sądeckim. Zasadniczym czynnikiem mającym wpływ na miejsce tworzenia się tych form jest przyszczytowe położenie ambony i filtracja wód opadowych przez grubo- i średnioziarnisty materiał skalny, spękany szczelinami pionowymi. Zanieczyszczenie środowiska, w tym powietrza głównie przez tlenki siarki i azotu, prowadzi do wietrzenia solnego i powstawania nowych minerałów (gipsu), których krystalizacja może być katalizatorem mechanicznego wietrzenia. Geometria pustek wynika z uławicenia ambony i właściwości fizycznych dominujących w składzie minerałów (głównie kwarcu).

On the walls of rock pulpits built of thick-bedded sandstones belonging to the Magura Unit and located in the Jaworzyna Krynicka Range (the Beskid Sądecki Mts) one can observe oval and elliptical cavities, and open spaces. These forms originate from selective weathering and suffosional washout of weathered detrital material from interbedding planes. In studied samples the differences were demonstrated in mineral composition of rocks, mostly the presence of gypsum. Moreover, contents of selected elements were determined in selected parts of the Devil's Rocks. The main factor controlling the formation of rock pulpits is their location close to the summit supported by infiltration of meteoric waters through coarse- and medium-grained sandstoned cut by vertical fissures. Environment pollution, especially the presence of sulphur and nitrogen oxides in the atmosphere, results in salt weathering caused by precipitation of new minerals (gypsum), which may facilitate disintegration of rock structure. Geometry of cavities is controlled by the bedding of rocks and the physical properties of dominating minerals (mostly quartz).