Teksty urzędowe autorstwa mieszkańców wsi jako materiał do badania ich kompetencji komunikacyjnych – problemy i wyzwania metodologiczne

Przeobrażenia kulturowe i cywilizacyjne współczesnej wsi powodują konieczność interdyscyplinarnych badań umożliwiających uchwycenie i opis tych zmian. Badaniom poddawano dotąd niemal wyłącznie język mówiony jako podstawowy i zwykle jedyny kod komunikacji mieszkańców wsi, którzy teksty pisane tworzą rzadko, głównie w kontaktach z urzędem. Teksty takie dają więc rzadką okazję wglądu w ich kompetencje komunikacyjne, tekstotwórcze, stylistyczne, w stosowane przez nich strategie perswazyjne. Pokazują też, na ile gwara odzwierciedla się w ich tekstach pisanych. Potencjał takich tekstów potwierdziły badania podań do małopolskich ośrodków pomocy społecznej. Poddanie analizie materiału z innych obszarów Polski pozwoliłoby wysnuć ogólniejsze wnioski na temat stylu urzędowego mieszkańców wsi.

The recent civilization and culture-related transformations in rural areas have created a need for interdisciplinary research that will capture the essence of these changes and will characterize them. To date, research has focused on the spoken language as the primary form of communication of villagers; they make use of written texts mainly to communicate with public administration institutions. Therefore, these texts pose a unique opportunity to gain insight into the linguistic competence of villagers related to communication, text-forming, and style, as well as their persuasion strategies. These documents also show the extent to which a local dialect is reflected in written texts. The value of these records has been confirmed by a study of documents submitted to social assistance centres in Lesser Poland. An analysis of the language material from other areas would allow to draw more general conclusions concerning the official language of villagers.