Variation of Polish voivodships according to selected indicators referring to people aged 65 and over

The aim of the study is the assessment of the spatial variation of voivodships (the largest administrative units in Poland) in terms of selected indicators describing the situation of people aged 65 and over. The study used data from the Local Data Bank of Statistics Poland (Główny Urząd Statystyczny) for the years 2005, 2010, 2015 and 2019. From the obtained set of diagnostic variables, five were used for the final analysis, including those relating to demographics, the pension security system and health infrastructure. The applied empirical method was based on the Euclidean metric as well as cluster analysis with Ward’s method. The performed analyses indicated a variation of voivodships which is reflected by the computed distances and components of the created clusters. The results revealed a spatial variation of voivodships which is consistent with the demographic ageing in Poland. Moreover, the observed distinction of Śląskie Voivodship may have been affected by the fact that variables related to the pension security system were also considered.

Celem badania omawianego w artykule jest ocena zróżnicowania przestrzennego województw pod względem wybranych wskaźników opisujących sytuację osób starszych (65 lat i więcej). Badanie dotyczyło lat 2005, 2010, 2015 i 2019; wykorzystano w nim dane publikowane w Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Z uzyskanego zestawu zmiennych wybrano do ostatecznych analiz pięć, w tym zmienną demograficzną oraz zmienne związane z zabezpieczeniem emerytalnym i infrastrukturą zdrowotną. Badanie empiryczne przeprowadzono z wykorzystaniem miary odległości euklidesowej oraz analizy skupień metodą Warda. Przeprowadzone analizy wykazały zróżnicowanie województw, co odzwierciedlają zarówno wyliczone odległości, jak i skład wyodrębnionych skupień. Wyniki wskazują na przestrzenne zróżnicowanie województw, które jest zgodne z przestrzennym zróżnicowaniem demograficznego starzenia się ludności w Polsce. Zaobserwowana odrębność woj. śląskiego może ponadto wynikać z uwzględnienia zmiennych dotyczących systemu zabezpieczenia emerytalnego.