Health in writings of Polish Renaissance: One more look

Krótka analiza literatury naukowej, medycznej i traktatów pedagogicznych z epoki renesansu, pozwala na wskazanie licznych wątków związanych ze zdrowiem i sprawnością fizyczną, którym swoją uwagę poświęcali polscy autorzy. Nie wszystkie ich twierdzenia były oryginalne, wiele treści powtarzali za starożytnymi uczonymi. Z drugiej strony podejmowali samodzielne rozważania, formułując – także i naiwnie – różne błędne twierdzenia. Dorobek ten wart jest dostrzeżenia. Wspominani – nie wszyscy przecież – uczeni (teoretycy i praktycy) byli w wielu przypadkach prekursorami tez i pomysłodawcami pewnych działań, które w swoim czasie bez wątpienia staną się nowatorskie.

The above short analysis of scientific and medical, medicine and didactic treaties of the age of Renaissance allows us to present numerous motifs linked to health and physical fitness, which were in the realm of interest of Polish authors. Not all their statements were original, many notions  were taken from ancient scholars. Nevertheless, Polish Renaissance writers undertook the challenge of independent deliberations over the matter of health, formulating- also in a naive way- many faulty theories. These achievements are worth acknowledging. The scholars mentioned in the above article were in many cases forerunners and originators of certain proceedings which undoubtedly in their times were innovative and ground-breaking.