Feministyczne topografie miasta – Neapol Eleny Ferrante

Artykuł poświęcony jest analizie roli Neapolu w twórczości Eleny Ferrante. Stolica Kampanii funkcjonuje tu jako topograficzna matryca doświadczeń postaci powieściowych, a jednocześnie płaszczyzna, w którą autorka wpisuje podstawowe rejestry swojej twórczości: autobiograficzny, tożsamościowy, intertekstualny i warsztatowy. Kluczowy dla tak projektowanej poetyki przestrzeni jest nierozerwalny związek pomiędzy Neapolem, doświadczeniem kobiet i twórczością. Istotę tej relacji dookreślają takie pojęcia jak: labiryntowość, porowatość, gettoizacja, smarginatura. Przepisanie miasta z perspektywy kobiecej wrażliwości i pamięci subwersywnie dekonstruuje jego androcentryczne i opresywne właściwości, akcentując sprawczość kobiet jako dux feminae facti, zakreślających własne przestrzenie w topografii miejskiej i artystycznej.

The paper examines the role of Naples in Elena Ferrante’s works. The regional capital of Campania serves here as a topographical frame for the protagonists’ experiences and, at the same time, as a plane onto which Ferrante inscribes fundamental dimensions of her work, related to autobiography, identity, intertextuality and artistic craft. Central to such poetics of space is the inseparable relationship between Naples, women’s experiences and creativity. The essence of this relationship is defined by such notions as labyrinth, porous, ghettoization , and “smarginatura”. Rewriting the city from the perspective of women’s sensitivity and memory subversively deconstructs its androcentric and oppressive qualities, emphasizing women’s agency as dux feminae facti, marking their own spaces in the urban and artistic topography.