Współczesne murale w Opolu - lokalizacja i znaczenie w przestrzeni miejskiej

W Polsce od kilkunastu lat powstaje coraz więcej murali, a prace polskich muralistów charakteryzują się wysokim poziomem. Szczególnie wiele murali można spotkać w największych miastach, ale ten rodzaj street artu pojawia się również w mniejszych ośrodkach - jak Opole. W artykule przeanalizowano 64 murale zlokalizowane w tym mieście. Zastosowano następujące metody badawcze: analiza źródeł internetowych, wywiady, wizje lokalne, analiza lokalizacji urbanistycznej oraz architektonicznej. Na podstawie wykonanych analiz zauważono skupisko murali w centralnej części miasta, a jednocześnie w ostatnich latach tendencję do lokalizowania murali poza centrum. Wyróżniono sześć typów lokalizacji murali: ślepa ściana budynku, ściana budynku z oknami/drzwiami, strefa wejściowa do budynku, brama/przejście, mur, filar mostu/wiaduktu. Najpopularniejszymi typami lokalizacji są - mury, ślepe ściany budynków, filary mostów. W Opolu, podobnie jak w innych miastach, w których powstają murale - często do tworzenia tego typu obrazów wykorzystywane są miejsca o zdegradowanym charakterze. Dokonano oceny znaczenia badanych murali w przestrzeni miasta. Za murale o największym znaczeniu uznano te, które: zajmują całą płaszczyznę na której się znajdują, są dużych rozmiarów, zlokalizowane w centrum miasta i dobrze widoczne. Za murale o średnim znaczeniu uznano te, które spełniały tylko trzy z tych warunków, za murale o znikomym znaczeniu w mieście uznano te, które spełniały dwa lub mniej z tych warunków. Badania opisane w niniejszym artykule - to jest skatalogowanie opolskich murali oraz stworzenie mapy - mogą być przydatne przy opracowywaniu materiałów promocyjnych miasta, np. szlaku zwiedzania opolskich murali, mapy poszukiwań murali itp. Z kolei metoda oceny znaczenia murali w przestrzeni miejskiej może pozwolić w przyszłości na sprawne planowanie lokalizacji kolejnych.

In Poland, more and more murals are being created in the last several years. The works of Polish muralists are known for their high quality. Particularly high number of murals can be found in the largest cities, but this type of street art also appears in smaller cities - such as Opole. In the article 64 murals located in this city were analysed. The following research methods were used: analysis of Internet sources, interviews, local visions, analysis of the urban and architectural location of murals. Based on the analyses carried out, a cluster of murals in the central part of the city was noticed, and at the same time in recent years a tendency to locate murals outside the city center. Six types of mural locations were distinguished: blind wall of the building, wall of the building with windows/doors, entrance zone to the building, gate/passage, fence wall, pillar of the bridge/viaduct. The most popular types of locations are - fence walls, blind walls of buildings, pillars of bridges. In Opole, as in other cities where murals are created - places with a degraded character are often used to create this type of paintings. The significance of the studied murals in the city space was also assessed in the article. Murals of the greatest importance were those that: occupy the entire surface which they are located on, are of large size, located in the city center and well visible. Murals of medium importance were considered to be those that met only three of these conditions, murals of negligible importance in the city were considered to be those that met two or less of the above conditions. The research described in this article - i.e. cataloguing Opole murals, and creating a mural map can be useful in developing promotional materials of the city, e.g. a trail of Opole murals, a map of mural searches, etc. In turn, the method of assessing the importance of murals in urban space may allow for efficient planning of the location of subsequent murals in the future.