Zastosowanie ArcNEO do oceny przejawów neotektoniki na przykładzie zlewni górnego Wieprza (Roztocze, środkowo-wschodnia Polska)

W opracowaniu zaprezentowano schemat działania narzędzia ArcNEO, zwiększającego funkcjonalność programu ArcGIS 10.1 i pozwalającego na typowanie obszarów względnie mobilnych tektonicznie. Narzędzie ArcNEO działa w oparciu o dane wektorowe (granice zlewni poszczególnych rzędów, wybrane profile poprzeczne zlewni, dla których wyznacza się wartości wskaźnika Vf, szerokość dna doliny) oraz cyfrowy model wysokościowy (CMW). Generuje ono parametry zlewni oraz trzy grupy wskaźników: dwie (wysokościowe i powierzchniowe) opisujące parametry zlewni oraz jedną (liniową) – opisującą cechy form rzeźby w zlewniach. Wielkości wskaźników są podstawą do oszacowania młodej mobilności tektonicznej. Działanie narzędzia ArcNEO przedstawiono na przykładzie zlewni górnego Wieprza, położonej na lubelskim obszarze wyżynnym. Opracowana aplikacja może być stosowana do wskazywania obszarów względnie aktywnych/nieaktywnych tektonicznie w innych regionach o stosunkowo jednorodnej budowie geologicznej, a także do określania charakterystyk fizjograficznych zlewni.

The current study presents the function of the ArcNEO tool, which increases the functionality of the ArcGIS 10.1 software and facilitates identification of relatively mobile tectonic areas. The ArcNEO tool works on vector layers (boundaries between catchments of different orders, selected transverse catchment profiles with their calculated Vf index values, the width of the valley floor) and the digital elevation model (DEM). The tool generates catchment parameters and three groups of indices: two (elevation and surface) describe catchment parameters and one (linear) describes the characteristics of catchment relief. The values of the indices are used in estimation of new tectonic mobility. The function of the ArcNEO tool is presented on the example of the upper Wieprz catchment located in the Lublin Upland area. The application developed can be used to identify relatively active/inactive tectonic areas in other regions characterised by a relatively homogeneous geological structure and to provide physiographic features of catchments.