Materialne i niematerialne dziedzictwo Europy Środkowej w praktykach Międzynarodowego Centrum Kultury w Krakowie

Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie to instytucja, która od lat działa na rzecz popularyzacji i ochrony dziedzictwa kulturowego Europy Środkowej. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie specyfiki tej instytucji oraz ukazanie różnorodności działań podejmowanych przez MCK: od wystaw, przez działania edukacyjne w postaci prelekcji i warsztatów, po konferencje i publikacje (o charakterze popularyzatorskim i naukowym). Zestawiając te działania, w których MCK pokazuje zarówno twórczość konkretnych artystów, jak i przybliża historię oraz dziedzictwo poszczególnych narodów, a wreszcie sięga do idei i fenomenów (takich jak Kresy czy mit Galicji), które są istotnym elementem kulturowej spuścizny Europy Środkowej, ukazuję, że działania te wpisują się w humanistyczne myślenie o dziedzictwie kulturowym. Pokazuję też korelację między tematyką organizowanych wystaw i innych wydarzeń a miejscem, czyli miastem, w którym działa MCK. Wszystkie te przykłady potwierdzają, że MCK, jako autorski projekt, jest nowoczesną instytucją o interdyscyplinarnym podejściu i charakterze. Pełni ono funkcję zarówno muzeum, jak i placówki edukacyjno-naukowej oraz dyplomatycznej – dbając (w myśl polityki „soft power”) o budowanie dobrosąsiedzkich relacji między Polską i innymi państwami z tej części kontynentu. Prezentowane praktyki są potwierdzeniem realizacji misji MCK, którą jest kształtowanie i propagowanie nowego podejścia do europejskiego dziedzictwa: z jednej strony akcentującego kwestie tożsamości, tradycji i rodzimości poszczególnych kultur, z drugiej – otwartego na dialog międzykulturowy, będący istotnym wyzwaniem i znakiem współczesności.

The International Cultural Center in Cracow is an institution that has been working for years to popularize and protect the cultural heritage of Central Europe. The purpose of this article is to show the peculiarities of this institution and to demonstrate the variety of activities undertaken by the ICC: from exhibitions, through educational activities in the form of lectures and workshops, to conferences and publications (of a popularizing and scientific nature). By juxtaposing these activities, in which the ICC showcases both the work of specific artists and brings the history and heritage of individual nations closer, and finally reaches out to ideas and phenomena (such as the Borderlands or the myth of Galicia) that are an important element of the cultural legacy of Central Europe, I show that these activities are part of humanistic thinking about cultural heritage. I also show the correlation between the themes of the exhibitions and other events organized and the place, i.e., the city with which the ICC works. All these examples show that the Center, as an original project, is a modern institution with an interdisciplinary approach and character. It performs the role of both a museum and an educational and scientific institution, as well as a diplomatic one – taking care (in accordance with the “soft power” policy) of building good neighborly relations between Poland and other countries from this part of the continent. The presented practices are a confirmation of the realization of the ICC’s mission, which is to shape and promote a new approach to European heritage: on the one hand emphasizing the issues of identity, tradition and indigenousness of individual cultures, on the other hand, open to intercultural dialogue, which is an important challenge and a sign of contemporarity.