Rola rodziny w procesie wychowania do czasu wolnego, rekreacji i turystyki

Dbanie o wysoki poziom uczestnictwa w różnych formach kultury fizycznej przez dzieci i młodzież wydaje się istotnym elementem przygotowania ich do dorosłego życia, a tym samym do funkcjonowania w społeczeństwie. Niniejszy artykuł prezentuje rozważania na temat roli rodziny w procesie wychowania człowieka do świadomego uczestnictwa w kulturze fizycznej, przejawiającego się aktywnością fizyczną w czasie wolnym. Zjawisko czasu wolnego rozpatrywano w kontekście funkcji wychowawczych, w dwóch perspektywach, tj. wychowania do czasu wolnego oraz wychowania w czasie wolnym. Spośród aktywności wolnoczasowych człowieka, społecznie pożądanych a posiadających udowodnione w licznych badaniach naukowych walory wychowawcze, wybrano rekreację i turystykę. Dlatego też na początku rozważań zaprezentowano analizę potencjału wychowawczego tych trzech zjawisk. Następnie omówiono istotę i etapy realizacji procesu wychowania do czasu wolnego, rekreacji i turystyki. Przedstawiono również wnioski z badań różnych autorów dotyczące wpływu rodziny na poziom aktywności rekreacyjnej i turystycznej w czasie wolnym. Artykuł jest próbą wskazania pewnych kluczowych aspektów tego klasycznego już zagadnienia, w szczególności w kontekście zaobserwowanych zmian w sposobach realizacji czasu wolnego przez najmłodsze pokolenie. Zauważalna jest bowiem przewaga zajęć sedenteryjnych nad zajęciami związanymi z aktywnością ruchową, wynikająca z postępu technicznego, w tym komputeryzacji i rozwoju mediów społecznościowych.

Caring for a high level of participation in various forms of physical culture by children and youth seems to be an essential element of preparing them for adult life, and thus for functioning in society. This article presents reflections on the role of the family in the process of educating people to consciously participate in physical culture, manifested by physical activity in their free time. The phenomenon of free time was considered in the context of educational functions, in two perspectives, i.e. education to free time and education in free time. Recreation and tourism have been chosen from among human leisure activities, which are socially desirable and have proven educational values in numerous scientific studies. Therefore, at the beginning of the discussion, the analysis of the educational potential of these three phenomena was presented. Then, the essence and stages of the implementation of the education process to free time, recreation and tourism were discussed. Conclusions from the research of various authors concerning the influence of the family on the level of recreational and tourist activity in leisure time are also presented. The article is an attempt to indicate some main aspects of this classic issue, especially in the context of observed changes in the ways of the realization of free time by the youngest generation. The dominance of sedentary activities over physical activities is noticeable, resulting from technical progress, including computerization and the development of social media.