Muzyka i muzykoterapia a zdrowie i rozwój dzieci

W edukacji nastawionej na rozwój dzieci istotne znaczenie ma nie tylko rozwój intelektualny, ale także fizyczny i społeczny. Artykuł wskazuje na biopsychospołeczne uwarunkowania rozwoju i zdrowia dzieci, bowiem w szerokim ujęciu zdrowie to poczucie dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego. W tym kontekście zastanawiające jest, czy muzyka może pozytywnie oddziaływać na zdrowie poprzez wymienione obszary. W artykule zaprezentowano przegląd badań polskich i światowych dokumentujących korzystny wpływ muzyki na sferę biologiczną, psychiczną i społeczną człowieka. Badania wprowadzają czytelnika w zagadnienie oddziaływania muzyki na osoby zdrowe, ale także na pacjentów z różnorodnymi chorobami somatycznymi i psychicznymi. Tę wszechstronną rolę muzyki wykorzystuje muzykoterapia, która kładzie nacisk nie tylko na terapię zaburzeń, ale również na rozwój. Terapia muzyką dzieci z różnorodnymi zaburzeniami prowadzona może być tylko przez odpowiednio przygotowanego specjalistę. Jednakże muzykoterapię można również stosować w celu szeroko rozumianego rozwoju różnorodnych umiejętności poznawczych, emocjonalnych czy społecznych. Przedstawiono zatem możliwości zastosowania przez nauczyciela muzyki wybranych elementów muzykoterapii nastawionej na rozwój osobisty dzieci ze szczególnym uwypukleniem celów prowadzonych działań.

In child-oriented education not only intellectual, but also physical and social development are of crucial importance. The article stresses the biopsychosocial determinant factors of children’s health and development, since broadly speaking — health is the sense of physical, mental and social well-being. In this context, it is curious whether music may positively influence health via the areas mentioned above. The article presents an overview of Polish and world research results documenting the beneficial influence of music in the biological, mental and social spheres of a human being. The research familiarizes the reader with the issue of the influence of music on healthy people, as well as on patients with various somatic and mental diseases. Music therapy, which puts emphasis not only on the therapy of disorders, but also on development, takes advantage of this versatile role of music. Music therapy of children with various disorders may only be conducted by an appropriately skilled specialist. However, music therapy may also be used to promote widely understood development of various cognitive, emotional or social skills. Thus, there is a possibility of a music teacher using selected elements of child-oriented music therapy, with special emphasis on the aims of activities performed.