Charakter prawny, procedura wydawania i weryfikacji zaświadczenia A1 na podstawie unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz właściwych przepisów krajowych

Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu są zagadnienia związane z ustaleniem ustawodawstwa właściwego na podstawie rozporządzeń unijnych oraz poszczególnych ustaw krajowych. Wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zaświadczenie A1 potwierdzające zastosowanie polskiego ustawodawstwa wobec podmiotów wskazanych w przedmiotowym dokumencie ma charakter wiążący we wszystkich krajach Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz Szwajcarii, stąd niezbędne jest wskazanie prawidłowej ścieżki obsługi w sprawach z zakresu ustawodawstwa właściwego, by uniknąć ewentualnego uchylenia oraz wycofania formularza A1. Wydanie zaświadczenia A1 nie tylko oznacza fakt podlegania ustawodawstwu danego państwa, lecz także skutkuje koniecznością opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w państwie ustawodawstwa właściwego. Poniższe opracowanie oparto na przepisach międzynarodowych, krajowych, orzecznictwie sądów oraz wybranych pozycjach literatury przedmiotu – poruszających zarówno tematykę postępowania administracyjnego, jak i ubezpieczeń społecznych.

The subject of this article are the issues related to determining the applicable legislation on the basis of EU regulations and individual national laws. The A1 certificate issued by Social Insurance Institution [Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ZUS] confirming the application – of the entities indicated in the document – of Polish legislation, is binding in all European Union countries, the European Economic Area (EEA) and Switzerland, hence it is necessary to indicate the correct service path in matters of the applicable legislation, in order to avoid any repeal and withdrawal of the A1 form. The issue of the A1 certificate not only means being subject to the legislation of a particular country, but also relates to the necessity of paying social security contributions in the country where the legislation is applicable. This study is based on international and national regulations, court case law and selected items of the relevant subject literature – here relating to administrative proceedings as equally social security.