WEZWANIE DO WŁASNEJ AKTYWNOŚCI W KONTEKŚCIE DOBORU LITERATURY DLA DZIECI PRZEZ PEDAGOGÓW

Książka jest ważnym środkiem przekazu kulturowego, źródłem wiedzy, kształtowania postaw i sądów estetycznych. Kontakt dziecka z książką zakłada silny wpływ dorosłego pośrednika, bowiem pojawienie się potrzeb czytelniczych u dzieci nie jest zjawiskiem autonomicznym – lecz efektem procesu inicjacji. W artykule omówiono zapośredniczenie kontaktu dziecka z książką jako efekt określonych wyborów i decyzji pedagoga w kontekście społecznych koncepcji uczenia się. Za kontynuację zagadnienia uznano uporządkowanie i zaprezentowanie obecnych w literaturze przedmiotu kryteriów doboru tekstów literackich dla dzieci w młodszym wieku szkolnym oraz wyników badań dotyczących preferencji profesjonalnych pośredników wobec własnej aktywności lekturowej i refleksyjności. Podjęte zagadnienia przedstawiono w optyce wezwania do samodzielnej aktywności, jako czynności oddziaływania pedagogicznego, sformułowanego przez Dietricha Bennera. W tym kontekście omówiono możliwości oddziaływania pedagogicznego poprzez odpowiedni dobór tekstów literackich, wskazując na nietożsamość funkcji pedagogicznej książki z funkcją wychowawczo-dydaktyczną i ukazując sferę kontaktu dziecka z książką jako obszar kształtowania świadomości istnienia rożnych propozycji kulturowych i umiejętności samodzielnego wyboru z istniejących opcji.

A book is an important mean of cultural message, a source of knowledge which shapes needs and aesthetic assessments. Child’s contact with a book requires a strong adult intermediator, because the manifestation of reading requirements is not obvious for children’s development; this is the consequence of the initiation process, where a book is brought within personal experiences of a child and a literary contact. The main objects of the article is: to describe mediating adults in the contact between a child and a book as the effect of the decisions and choices of adult intermediaries, to present criteria for selecting books of children’s literature published in scientific publications and to report the research results about reading preferences of intermediaries. The conception of the article is based on theory formulated by Dietrich Benner about call for self-activity as a pedagogical activity. In this context article discusses the possible impact of pedagogical activity through the selection of books for children and shows the child’s contact with the book as an area of teaching the awareness of the different cultural proposals and skill of individual selection from existing options.