O niektórych aspektach antagonizowania się kultur w społeczności turystów i mieszkańców. Rozważania na kanwie teorii dezorganizacji i organizacji społecznej Thomasa i Znanieckiego

Celem artykułu jest wskazanie na perspektywę wykorzystania teorii dezorganizacji i reorganizacji społecznej Thomasa i Znanieckiego do analizy konfliktogennych zachowań oraz postaw zachodzących w relacjach społecznych pomiędzy turystami a mieszkańcami recepcji turystycznej. Teoria dezorganizacji i reorganizacji społecznej należy do teorii określających charakter zmiany. Opisuje proces zrywania więzi i charakter relacji społecznych, zachodzących w środowisku polskich chłopów – migrantów przybyłych do Ameryki w końcu XIX w. W artykule zaaplikowano i wykorzystano elementy teorii dezorganizacji i reorganizacji społecznej Thomasa i Znanieckiego do badan związanych z turystyką. Teoria posłużyła do wyjaśnienia charakteru stosunków społecznych związanych z turystyką. W szczególności wykorzystano elementy tej teorii do wyjaśnienia relacji zachodzących pomiędzy społecznością turystów a społecznością mieszkańców recepcji turystycznej. Przyjęto, że przejściowa obecność turystów na terytorium mieszkańców recepcji turystycznej staje się podłożem konfliktu zachodzącym w relacjach pomiędzy dwiema zróżnicowanymi społecznościami: mieszkańców recepcji turystycznej i turystów. Zauważono, że wpływ turystów na proces przemian zachodzących w strukturze społeczności mieszkańców ma charakter przejściowy i dotyczy jedynie części społeczności. Dla prowadzenia powyższych analiz szczególnie pomocna okazała się kategoria systemu aksjonormatywnego. Wskazano, że funkcjonowanie w tej samej przestrzeni dwóch zróżnicowanych systemów aksjonormatywnych: mieszkańców i turystów może być podłożem konfliktu, którego rezultatem jest proces pewnej przejściowej dezorganizacji w społecznościach odwiedzanych, po którym następnie dokonuje się w proces reorganizacji polegający na włączeniu obecności turystów jako trwałego elementu systemu. Reorganizacja może przybrać formę pozytywnej reorganizacji, kiedy turystyka staje się nośnikiem nowych wzorów i wartości lub negatywnej reorganizacji, kiedy turystyka staje się źródłem patologii: alkoholizmu, narkomanii, wykluczenia społecznego.

The aim of the article is to indicate the possibility of using the theory of social organization and disorganization of Thomas and Znaniecki to analyze the conflictual behavior and attitudes occurring in social relations between tourists and residents. The theory of disorganization and social organization belongs to the theory of defining the nature of the change. It describes the process of breaking the bonds of social relations in the system aksjonormatywnym in an American migrants end of the nineteenth century. The article was used extensively discussing Znaniecki phenomenon of disorganization and reorganization of social research on the factors antagonizing cultures community of tourists and residents. Pointed to the impact of tourism as one of the factors of socio-cultural. It is assumed that the presence of tourists is causing the conflict in relations between the two communities: residents and tourists. It was noted that the impact of tourists on the process of change taking place in the structure of community residents is temporary and applies to both changing attitudes and values. To conduct these analyzes proved to be particularly useful category system axio-normative. It indicated that the operation in the same space of two different systems aksjonormatywnych: residents and tourists may underlie the conflict, which resulted in a process of transition disorganization, followed by a process of reorganization