Wstępne wyniki badań nad wpływem deszczowania i zróżnicowanego nawożenia azotem na plonowanie prosa odmiany 'Gierczyckie' na glebie bardzo lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na wielkość plonu prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Polowa pojemność wodna gleby w warstwie 0–50 cm wynosiła 57 mm, retencja użyteczna 43 mm, zaś efektywna retencja użyteczna zaledwie 30 mm. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie zależnym split-plot, w trzech powtórzeniach. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: Wo – bez nawadniania (kontrola), W1 – deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu było zróżnicowane nawożenie azotowe: N0 = 0 kg N ha -1, N1 = 40 kg N ha -1, N2 = 80 kg N ha -1, N3 = 120 kg N ha -1. Potrzeby wodne prosa oszacowano zgodnie z metodyką podaną przez Klatta oraz Pressa. Średnie w dwuletnim okresie badań potrzeby wodne prosa (od 1 maja do 31 sierpnia) policzone według Klatta oraz Pressa, wyniosły odpowiednio 278 i 294 mm, wahając się jednak w poszczególnych latach od 264 do 307 mm. Stwierdzono, że deszczowanie istotnie zwiększyło plony ziarna o 1,79 t ha-1 (85 %). Wzrost nawożenia azotowego (z 0 do 120 kg Nha-1) spowodował w warunkach deszczowania istotny przyrost plonu ziarna do poziomu 4,42 t ha-1.

The influence of sprinkler irrigation and four nitrogen fertilization doses on the height of true millet cv. ‘Gierczyckie’ was determined in a field experiment carried out in the years 2005–2006 on a very light soil at Kruszyn Krajeński near Bydgoszcz. The soil in horizon 0–50 cm was characterized by field water capacity 57 mm, useful retention 43 mm and effective useful retention 30 mm only. The experiments were run in a split-plot system with three replications. Two different factors were compared. The first row factor – irrigation, was used in the two following treatments: Wo – without irrigation (control), W1 – sprinkler irrigation according to tensiometer indications (-0,03 MPa). The second row factor – differentiated nitrogen fertilization, was used in the four following variants (doses): N0 = 0 kg N ha -1, N1 = 40 kg N ha -1, N2 = 80 kg N ha -1, N3 = 120 kg N ha -1. Water requirements of true millet were estimated as optimal rainfall amounts for this crop, according to Klatt and Press proposals. Mean - for two seasons - water needs of true millet (since May 1 to August 31) amounted 278 and 294 mm, for Klatt and Press proposals, respectively; but they ranged in particular years from 264 to 307 mm. Yields of non-irrigated true millet dependent on rainfall amounts. Lower yield (1,87 t ha-1) was noted in case of lower rainfall in the period May 1- August 31 (161 mm), and the higher yield was harvested when rainfall in this period amounted 229 mm. It was found that the sprinkler irrigation significantly increased grain yield by 1,79 t ha-1 (85 %). Production results of sprinkler irrigation were inversely correlated with rainfall amount in the vegetation period. Higher yield increases due to irrigation were obtained in drier year (2,32 t ha-1 i.e. 124 %), and the lower results – in a more wet season (1,28 t ha-1 i.e. 55 %). Increased nitrogen fertilization doses (from 0 to 120 kg N ha -1) - under conditions of sprinkler irrigation – caused a significant grain increase of true millet to the amount 4,42 t ha-1.