Ocena równowagi hydrodynamicznej Dolnego Dunajca w warunkach pracy elektrowni wodnych

Dunajec jest jedną z większych rzek polskich z dużym zagrożeniem powodziowym i potencjałem hydroenergetycznym. Wybudowane zostały dwie wielkie zapory dla ochrony przeciwpowodziowej. z wykorzystaniem hydroenergetycznym piętrzenia wody w tych zbiornikach. W 1997 r. oddano do eksploatacji zaporę, zbiornik wodny i elektrownię Czorsztyn-Niedzica. W konsekwencji budowy zapór i zbiorników Czorsztyn-Niedzica oraz Rożnów zatrzymany został prawie całkowicie transport rumowiska, co spowodowało ciągłą erozję dna Dunajca poniżej Czchowa na odcinku 67,4 km. W chwili obecnej Dunajec ma charakter drenującej rzeki. W związku ze stale postępującą erozją denną poniżej Czchowa lokalnie do 4 m dla zatrzymania tego procesu i odtworzenia warunków położenia dna z okresu poprzedzającego budowę zbiorników, powstała koncepcja stabilizacji tego odcinka progami niskiego spadu. Progi stabilizacyjne będą mogły być wykorzystane do lokalizacji małych elektrowni wodnych, które będą pracować na średnim przepływie [Praca zbiorowa 2006].

The one of the Polish rivers richest in water with substantial flood hazard and important hydro-energy potential. Two large flood protection and hydroenergy schemes were constructed on the Upper Dunajec: Rożnów-Czchów and Czorsztyn-Sromowce Wyżne. Lower Dunajec extends downstream from the Czchów hydraulic barrage to the outflow to the Vistula and is 67.4 km long. Construction of two large hydraulic schemes resulted in the increase of the low and average discharges, however, simultaneously important disturbance of sediment transport occurred. A large amount of sediment is deposited in the reservoirs. As the result of this process, significant erosion was observed along the Lower Dunajec reaching in some places even 4 m. This process was increased by the sediment exploitation from the river channel. Due to flood problems several training works were executed along the Lower Dunajec. All these resulted in lowering of the river channel, which became a draining river. Stabilization of the river channel is possible by means of the construction of special weirs with inflatable gates. Construction of the weirs gives the possibility of using heads for hydro-energy. It is proposed to construct small hydraulic power plants, which would operate during low and average discharges.