Kalibracja i weryfikacja modelu obliczeniowego rzeki Wisłok z wykorzystaniem transformacji fali wezbraniowej

W pracy przedstawiono wyniki kalibracji i weryfikacji jednowymiarowego modelu numerycznego rzeki Wisłok na odcinku od zbiornika Besko po ujście do Sanu. Do oceny jakości modelu wykorzystano współczynnik korelacji, specjalny współczynnik korelacji, całkowity błąd kwadratowy oraz błędy odtworzenia stanu kulminacji, przepływu kulminacyjnego, przesunięcia kulminacji i objętości fali wezbraniowej. Obserwacje stanów wody na rzece Wisłok prowadzone są na 5 wodowskazach. Kolejnych 5 znajduje się na dopływach do tej rzeki. Proces weryfikacji i kalibracji przeprowadzony na falach z 1987 i 1998 pozwolił na stwierdzenie o poprawności modelu hydraulicznego na odcinku od wodowskazu Besko do wodowskazu Rzeszów. Na odcinku pomiędzy wodowskazami Rzeszów i Tryńcza objętości fal nie bilansują się, co wymusza w modelu hydrologicznym przyjęcie ujemnych wartości dopływu bocznego. Objętość przepływu fali powodziowej z 1987 w węźle trzech wodowskazów w układzie Wisłok – San wskazuje na bilansowanie się z fali na wodowskazie Tryńcza. Wykonane symulacje transformacji fali powodziowej na całym odcinku Wisłoka dla różnych scenariuszy obliczeniowych z wykorzystaniem oprogramowania hydroinformatycznego – model 1D MIKE 11 pokazują, że pominięcie w modelu hydrologicznym wpływu wodowskazu Rzeszów na transformację fali powodziowej pozwala uzyskać falę najbardziej zbliżoną do fali historycznej w przekroju wodowskazowym Tryńcza na rzece Wisłok.

The paper presents results of calibration and verification of one-dimension numerical model of the Wislok River from Besko reservoir to the estuary to the San River. In order to evaluate the quality of this model following coefficient were used: the correlation coefficient, special correlation coefficient, total square error and errors of culmination level, culmination flow, culmination dislocation and flood wave volume. Observations of water levels in the Wislok River are conducted on 5 river gauges. An 5 another gauges are located on the tributaries of the Wisłok River. The verification and calibration process carried out on the waves in 1987 and 1998 allowed to confirm the correctness of the hydraulic model in the sector from the river gauge Besko to the Rzeszow river gauge. Between Rzeszow and Tryncza river gauges volumes of waves are not balanced which enforces the admittance in the hydrological model of negative values of a lateral inflow. The volume of 1987 flood wave in the node of the three river gauges in Wislok-San system indicates that the wave is balanced on the Tryncza stream gauge. The performed simulations of the flood wave transformation on the whole Wislok River for different computable scenarios, with usage of hydro-informatic software – model 1D MIKE 11, showed that omission of the river gauge Rzeszow influence on the flood wave transformation allows to obtain the wave most similar to the historic wave for the river gauge Tryncza on the Wislok River.