Psychologiczne trudności, wsparcie społeczne oraz radzenie sobie ze stresem u rodziców dzieci z chorobą nowotworową

Despite major advancements in the treatment of cancer in children that have increased significantly the chances of survival for underage patients, cancer remains a crisis situation for the patient and their family alike. The parents are forced to face a whole array of challenges ranging from ensuring permanent care, to invasive, long-term treatment, to dealing with financial problems and psychological issues. According to DSM-IV, cancer diagnosis in is a traumatising experience for a child that tends to result with development of post-traumatic stress symptoms. These and other symptoms of disrupted emotional functioning of a child may, in turn, threaten the parents’ ability to adapt to the new situation. The purpose of this paper is to analyse the results of studies related to the psychological difficulties experienced by parents of paediatric cancer patients and the social support they receive as well as the resources they use to cope in difficult situations. Results: A review of literature available on the subject confirmed an increased risk for psychopathology manifesting as depression, fear and trauma in this group of parents. The analysis of results obtained in different studies has demonstrated the level of aggravation of the aforementioned symptoms to depend on a whole number of variables, including the time from the child’s diagnosis. As the collected data highlight the importance of received support and the general ability to cope with stress for the emotional functioning of the mother or father in the course of the child’s illness, this necessitates important practical measures to be taken, with particular emphasis on planning therapy for this group of parents.

Choć w leczeniu chorób nowotworowych u dzieci odnotowano znaczące postępy, a tym samym realnie wzrosły szanse na przeżycie nieletnich pacjentów, jest to wciąż sytuacja kryzysowa nie tylko dla chorego, lecz także dla jego rodziny. Rodzice stają bowiem w obliczu szeregu wyzwań, dotyczących m.in. stałej opieki nad dzieckiem, inwazyjnego i długotrwałego leczenia, problemów finansowych, jak również trudności natury psychologicznej. Zgodnie z klasyfikacją DSM-IV nowotwór zdiagnozowany u dziecka może być przeżyciem o charakterze traumatycznym i prowadzić do wystąpienia objawów stresu pourazowego. Te i inne symptomy zaburzonego funkcjonowania emocjonalnego dziecka mogą z kolei poważnie zagrażać adaptacji rodziców do nowej sytuacji. Celem artykułu jest analiza wyników badań dotyczących psychologicznych trudności rodziców dzieci chorych onkologicznie oraz wsparcia społecznego, które te osoby otrzymują, i stosowanych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Wnioski: Przegląd piśmiennictwa potwierdził zwiększone ryzyko wystąpienia objawów psychopatologicznych o obrazie depresji, lęku i traumy w omawianej grupie rodziców. Analiza wyników badań wykazała zależność poziomu nasilenia objawów od szeregu zmiennych, w tym od czasu, który upłynął od momentu diagnozy dziecka. Uzyskane dane podkreślają znaczenie wsparcia i umiejętności radzenia sobie ze stresem dla funkcjonowania emocjonalnego matki lub ojca podczas choroby dziecka. Stanowi to podstawę do ważnych działań praktycznych, ze szczególnym uwzględnieniem planowania terapii dla tej grupy rodziców.