Egzogenne wielonienasycone kwasy tłuszczowe mogą poprawiać sprawność wybranych funkcji poznawczych

The authors analyse available literature devoted to potential impact of polyunsaturated fatty acids (PUFAs) on cognitive functions. Background: Cognitive functions are abilities associated with reception of information, memory, learning, thinking and emission of information. Disturbance of these functions may be due to trauma, diseases of the central nervous system (CNS) and vitamin deficiency. Recent publications also highlight the role of exogenous PUFAs, which are indispensable for many key developmental and functional processes in the CNS, including maturation and migration of neurons, synaptogenesis, CNS plasticity, neuronogenesis and neurotransmission. The paper presents experimental and clinical studies assessing the role of w-3 and w-6 in psychomotor development, attention, memory, praxia and reading skills. Conclusions: Studies performed to date confirmed that: a) PUFAs supplementation is safe and adverse effects associated therewith are few and mild, mainly limited to digestive tract disturbances; b) PUFA exert a favourable effect on psychomotor effectiveness, visual-spatial coordination, memory and attention. These findings, in line with reports on inadequate content of PUFAs in Poles’ diet, may indicate the need of using w-3 and w-6 PUFAs as preventive measure and as adjuvant treatment of disorders manifesting by disturbances of cognitive functions.

Cel: Autorzy omawiają dostępne piśmiennictwo na temat możliwego wpływu wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WKT) na funkcje poznawcze. Poglądy: Funkcje poznawcze to zdolności związane z odbiorem informacji, pamięcią i uczeniem się, myśleniem oraz z przekazywaniem informacji. Etiologia zaburzeń tych funkcji wiąże się m.in. z urazami, chorobami ośrodkowego układu nerwowego (OUN) i niedoborami witamin. Ostatnio zwraca się także uwagę na możliwą rolę egzogennych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które są niezbędne dla kluczowych procesów rozwojowych i czynnościowych OUN, w tym dojrzewania neuronów, ich migracji, synaptogenezy, plastyczności, neuronogenezy i neurotransmisji. Omówiono prace eksperymentalne i kliniczne oceniające wpływ kwasów w-3 i w-6 na rozwój psychomotoryczny, procesy uwagi, pamięci, praksję i zdolność czytania. Wnioski: Dotychczasowe badania wskazują na: a) bezpieczeństwo suplementacji WKT z występowaniem nielicznych i mało nasilonych objawów niepożądanych, głównie ze strony układu pokarmowego; b) korzystny wpływ tych związków m.in. na sprawność psychomotoryczną, zdolności wzrokowo-przestrzenne, procesy pamięci i uwagi. Powyższe obserwacje wraz z doniesieniami o niedostatecznej zawartości WKT w diecie Polaków mogą wskazywać na możliwość zastosowania WKT w-3 i w-6 w profilaktyce i wspomaganiu terapii zaburzeń przebiegających z zakłóceniami funkcji poznawczych.