Upoważnienia habitualne (facultates habituales) - wprowadzenie do problematyki

This article presents the problematic concerning habitual faculties (facultates habituales). The Author applies the concept of power-conferring norms or norms of competence from legal theory. There follows a presentation of the evolution of habitual faculties from a privilege (cf canon 66 of the 1917 Code) to the power of governance (cf canon 132 of the 1983 Code). According to the Author, the term facultates is ambiguous. He distinguishes facultates in a strict sense (only these are power-conferring and “habitual” in the sense of canon 132), from facultates in a larger sense (e.g. faculties to hear confessions). There are two structural elements: the existing hierarchical relationship between the higher and lower instances, and the objective, i.e. the enlargement of the competence of the lower instance. The Author comments on these elements and, nally, presents some di culties to be solved.

Artykuł przedstawia problematykę dotyczącą upoważnień habitualnych (facultates habituales). Autor odwołuje się do koncepcji norm kompetencyjnych z teorii prawa. Następnie ukazuje ewolucję upoważnień habitualnych od przywileju (por. kan. 66 kodeksu z 1917 roku) do władzy rządzenia (por. kan. 132 kodeksu z 1983 roku). Według autora termin facultates jest niejednoznaczny. Odróżnia on facultates w sensie ścisłym (tylko te są kompetencyjne i „habitualne” w rozumieniu kan. 132) od facultates w sensie szerokim (np. uprawnienie do słuchania spowiedzi). Są dwa elementy konstrukcyjne upoważnień habitualnych – uprzedni stosunek hierarchiczny między podmiotem wyższym i niższym w strukturze oraz cel, tj. poszerzenie kompetencji podmiotu niższego. Autor komentuje te elementy, a w końcu przedstawia pewne trudności, które domagają się rozwiązania.