Spis ludności na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej w 1919 r.

Celem artykułu jest przedstawienie organizacji oraz wyników spisu ludności przeprowadzonego w grudniu 1919 r. na ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej (RP), administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (ZCZW). Głównym zadaniem ZCZW było sporządzenie bilansu strat wojennych i zbudowanie zrębów polskiej administracji na terenach Litwy historycznej, które weszły w skład odrodzonego państwa polskiego. Temu właśnie służył spis ludności w 1919 r. Jego wyniki miały duże znaczenie zarówno w historii statystyki, jak i historii Polski. Zostały w znacznej części włączone do pierwszego powszechnego spisu ludności RP przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny we wrześniu 1921 r. Umożliwiły opracowanie tymczasowego podziału administracyjnego ziem wcielonych do RP w 1921 r. po podpisaniu pokoju z Rosją. Korzystano z nich także przy tworzeniu planu rozwoju ziem wschodnich w odrodzonej Polsce.

The purpose of the paper is to present the process of organization and the results of the census carried out in December 1919 in the Eastern Lands of the Second Polish Republic by the Civil Administration of the Eastern Lands. The main tasks of the Civil Administration of the Eastern Lands included the assessment of the size of war losses as well as building the foundations for the Polish administration system in those territories of historical Lithuania that had become a part of the reborn Polish state. Hence the census in 1919. Its results have been of great importance for both the history of statistics and the history of Poland. In the main part, they were incorporated into the first general census of the Polish population carried out by Statistics Poland (GUS) in September 1921. Additionally, those data made it possible to develop a temporary administrative division of the territories incorporated into the Second Polish Republic in 1921, after signing a peace treaty with Russia. They were also used while forming a development plan for the eastern territories of the reborn Poland.