Historie autorytetu wobec kultury i edukacji

"Tezą tej książki jest w szczególności to, że autorytet jako kategoria, jako operator kulturowy, nie ma związanej ze sobą jednej normatywności, nie ma jednego typu siły oddziaływania, jednego stylu ani kierunku. Obiegowe skojarzenia gubią fakt, że mamy tu cały profil zróżnicowania autorytetu wszerz oraz wzwyż w zakresie możliwego przemieszczania i stopniowania jakości kulturowej odniesień z jego udziałem. Przejawy autorytetu rozmijają się w najważniejszych i najtrudniejszych do uruchomienia postaciach z wyobrażeniem oraz statusem formalnym i życzeniowym, jakie pokutują w relacjach i działaniach politycznych (władzy i jej perwersji panowania) i społecznych (perswazji wypierającej myślenie) oraz podmiotowych (ukrytej perfidii uznania, zacierającego ślady po przemocy symbolicznej).

W swoich obiegowych wersjach i typowych skojarzeniach autorytet wiąże się z uzurpacją, sztucznością uznania, zamyka i zastępuje myślenie, zamiast kulturowego otwierania dostępu do przestrzeni impulsów, które mają prowokować do myślenia w napięciu dwoistego układu, gdzie jeden biegun wyznacza uległość, a drugi opór; gdzie jedyną szansę niesie zdolność wejścia w relację głęboko refleksyjną, osadzającą jeden wpływ na tle możliwych wpływów innych; gdzie szanse przeplatają się z zagrożeniami, a powaga z szyderstwem, wzniosłość ze śmiesznością, dobrowolność z bezbronnością" [z wprowadzenia].