Nagła nieoczekiwana śmierć w padaczce

Epilepsy is one of the most frequent and oldest-known neurological disorders. While most people with epilepsy lead a normal life, their expected lifespan is 2-10 years shorter than that of their peers in general population, depending on epilepsy type. Mortality rate among persons with epilepsy is twice as high as in healthy people. Sometimes, they suffer sudden death from unclear reasons (sudden unexpected death in epilepsy, SUDEP). In most cases, SUDEP affects people aged 20-40. Most common causes of death in adults with epilepsy include: ischaemic heart disease, cerebral vascular disease, malignancy, respiratory tract infections, trauma and suicide. They account for nearly 80% of all deaths. Patients often die from causes which have led to the development of their epilepsy. Mortality rate in children with epilepsy may be even 90-fold higher than in their non-epileptic peers. Reliability of epidemiologic data concerning SUDEP is limited due to poor reporting of such cases and small number of post-mortem exams performed in these patients. In view of the relatively large population of patients with epilepsy, SUDEP becomes an important medical problem. Data have raised much interest among epileptologists and encouraged studies searching for causes, potential risk factors and possible preventive measures. This paper reviews the SUDEP phenomenon, possible risk factors, pathomechanisms associated therewith and available preventive strategies.

Padaczka jest jednym z najczęstszych i najstarszych schorzeń neurologicznych. Choć większość osób z padaczką prowadzi normalny tryb życia, szacuje się, że żyją od 2 do 10 lat krócej (w zależności od rodzaju padaczki) niż osoby z populacji ogólnej. Umieralność w populacji chorych na padaczkę jest dwukrotnie wyższa niż u ludzi zdrowych. Niekiedy u chorych dochodzi do nagłego zgonu z niewyjaśnionych przyczyn (sudden unexpected death in epilepsy, SUDEP). W przeważającej mierze SUDEP dotyczy osób w wieku 20-40 lat. Do najczęstszych przyczyn śmierci chorych dorosłych z padaczką należą: choroba niedokrwienna serca i choroby naczyniowe mózgu, nowotwory, infekcje dróg oddechowych, urazy i samobójstwa. Odpowiadają one za około 80% wszystkich zgonów. Chorzy często umierają z przyczyn, które doprowadziły do wystąpienia napadów padaczkowych. Śmiertelność wśród dzieci z padaczką może być nawet 90 razy większa niż śmiertelność ich rówieśników niechorujących na padaczkę. Znaczenie danych epidemiologicznych dotyczących SUDEP zawęża się w związku z niedostatecznym zgłaszaniem przypadków tego rodzaju zgonów, jak również ograniczoną liczbą przeprowadzonych badań pośmiertnych. Wobec stosunkowo dużej liczby pacjentów chorujących na padaczkę stanowi to istotny problem medyczny. Dane wzbudziły szczególne zainteresowanie epileptologów i zachęciły do badań poszukujących przyczyny, potencjalnych czynników ryzyka śmierci i możliwości zapobiegania tym zdarzeniom. Poniższy artykuł ma na celu przybliżenie obrazu SUDEP, prawdopodobnych czynników ryzyka, związanych z nim patomechanizmów oraz możliwych działań prewencyjnych.