A GIS-based assessment of landsliding in the Daunia Apennines, southern Italy

Do badania układu przestrzennego oraz czynników niestabilności zboczy w północno-zachodniej części regionu Apulii (południowe Włochy) wykorzystano system informacji geograficznej (GIS). Badany obszar należy do Apeninów Daunia, ma powierzchnię 132 km exp.2 i obejmuje kilka niedużych miejscowości. W trakcie badań zestawiono przede wszystkim zbiorczą geomorfologiczną mapę osuwisk, na podstawie systematycznej interpretacji fotografii lotniczych. Następnie opracowano cyfrowy model wysokościowy na podstawie map topograficznych w skali 1:5000. Wpływ budowy geologicznej oraz innych czynników na stabilność zboczy oszacowano na podstawie statystyki częstotliwości występowania osuwisk. Omawiane badania dały następujące wyniki: 1. Częstotliwość występowania osuwisk jest bardzo wysoka: obejmuje około 29,5% badanej powierzchni, co potwierdza wielką podatność zboczy na tego typu zniszczenia. 2. Dominują ślizgi przesuwcze (54% częstotliwości), a następnie bardziej kompleksowe odkształcenia, tzn. zsuwy przechodzące w spływy ziemne (35,5%) oraz spływy ziemne (10,5%). 3. Najbardziej podatne na odkształcenia osuwiskowe są wczesnomioceńskie, nieregularne łupki ilaste, a następnie środkowomioceńskie pakiety wapieni, margli i mułowców oraz plioceńsko-plejstoceńskie iły i piaski. 4. Częstotliwość powstawania osuwisk jest największa na stokach o nachyleniu 10-15°, nieco mniejsza na zboczach o nachyleniu 5-10° i na końcu - 15-20°. Wskazuje to na bardzo niską (szczątkową) wytrzymałość materiału geologicznego, co potwierdza fakt, iż większość odkształceń stanowi odnowienie wcześniejszych osuwisk. 5. Częstotliwość osuwisk jest najmniejsza na zboczach o ekspozycji południowej, co sugeruje pozytywny wpływ napromieniowywania słonecznego. 6. Rozmieszczenie osuwisk jest również ściśle powiązane z lokalnymi systemami drenażowymi. Wskazuje to na możliwość stosunkowo taniego zmniejszenia zagrożenia osuwiskami poprzez poprawę systemów drenażowych. Oceniono również wpływ osuwisk na sieć dróg na badanym terenie, z uwzględnieniem nachylenia stoków. Wyniki badań wskazują, że największe zagęszczenie dróg występuje na stokach o nachyleniu od 5 do 15stopni i że na omawianym obszarze około 14% dróg było pod wpływem osuwisk, aktywnych obecnie bądź w przeszłości.