Radionuclides content in selected mineral fertilizers available in Poland

Mineral fertilizers, commonly used in agriculture, contain natural radionuclides. Fertilizers are responsible both for external and internal exposure to human beings. They supply the soil and are consumed by plants, therefore, they pose one of the main source of radionuclides in the human diet. Moreover, due to the storage of large amount of fertilizers in warehouses they can be responsible for the external exposure. The gamma spectrometric measurements of radioactive isotopes content (potassium ⁴⁰K, uranium ²³⁸U, thorium ²³²Th) and the measurements of gamma dose rate for over a dozen types of mineral fertilizers available in Poland, were performed. The measurements were conducted in fertilizer warehouses by means of portable gamma spectrometers with BGO detectors. The results were registered as potassium content K [%], equivalent uranium content eU [ppm], equivalent thorium content eTh [ppm] and absorbed dose rate DK, U, Th [nGy h^–1] generated by radionuclides of uranium and thorium decay series as well as potassium 40K. Radium ²²⁶Ra, thorium ²³²Th and potassium ⁴⁰K activities range between 16.2-973.4, 7.0-50.9 and 121.4-16777.9 Bq kg^–1, respectively.

Nawozy mineralne, powszechnie stosowane w rolnictwie, zawierają naturalne pierwiastki promieniotwórcze. Środki te stanowią zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne źródło napromieniowania człowieka. Nawozy zasilają glebę i pobierane są przez rośliny, przez co stanowią jedno z głównych źródeł radionuklidów w ludzkiej diecie. Natomiast na skutek składowania dużych ilości nawozów w magazynach może dojść do narażenia na promieniowanie zewnętrzne. Przeprowadzono gamma spektrometryczne pomiary zawartości izotopów promieniotwórczych (potasu ⁴⁰K, uranu ²³⁸U i toru ²³²Th) oraz pomiar mocy dawki promieniowania dla kilkunastu nawozów mineralnych dostępnych na polskim rynku. Pomiary wykonano w magazynach nawozów mineralnych za pomocą przenośnych gamma spektrometrów z detektorami BGO. Wyniki badań były rejestrowane jako zawartość potasu K [%], równoważne zawartości uranu eU [ppm] i toru eTh [ppm] oraz moc dawki pochłoniętej DK, U, Th [nGy h^–1] generowanej przez radionuklidy szeregów uranu i toru oraz potas 40K. Zawartość radu ²²⁶Ra, toru ²³²Th i potasu ⁴⁰K w nawozach wahała się w granicach odpowiednio 16.2-973.4, 7.0-50.9 i 121.4-16777.9 Bq · kg^–1.