Pętlowe wyłączenie żołądkowo-jelitowe sposobem Roux-en-Y jako metoda wyleczenia jatrogennej – indukowanej steroidami cukrzycy

Tło: Indukowana steroidami cukrzyca (SIDM) to często występujący stan kliniczny. Terapie oparte na steroidach nadal powszechnie stosuje się w opiece szpitalnej i ambulatoryjnej. Zalecane optymalne leczenie SIDM obejmuje podobne strategie obniżania stężenia glukozy, jak w przypadku cukrzycy typu 2. Tego rodzaju standardowe postępowanie nie leczy jednak choroby, a zapewnia jedynie kontrolę poziomu glukozy we krwi. W ostatnim czasie wskazano na chirurgię bariatryczną jako skuteczny sposób leczenia cukrzycy typu 2. Do tej pory nie oceniano jednak jej przydatności w leczeniu SIDM. Opis przypadku: W listopadzie 2009 r. 49-letnią pacjentkę onkologiczną z indukowaną steroidami cukrzycą skierowano na leczenie chirurgiczne do Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej. Sześć lat wcześniej chorą poddano skutecznej terapii onkologicznej kladrybiną i dużymi dawkami steroidów z powodu białaczki włochatokomórkowej. Ostatecznie uzyskano całkowitą remisję hematologiczną z normalizacją morfologii oraz zmniejszeniem wielkości śledziony. Przed leczeniem steroidami stężenie glukozy we krwi i badanie moczu mieściły się w normalnym zakresie. Pacjentka nie była otyła, w rodzinie nie występowały też przypadki cukrzycy. Niemniej jednak w następstwie terapii kortykosteroidami u chorej rozwinęła się cukrzyca, słabo kontrolowana doustnym środkiem hipoglikemicznym (acarbosum), pomyślnie zamienionym na insulinoterapię. Po przyjęciu do Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej pacjentce podawano 58 jednostek insuliny na dobę. Zaplanowano wykonanie pętlowego wyłączenia żołądkowo-jelitowego sposobem Roux-en-Y. Natychmiast po operacji zaprzestano podawania insuliny i w ciągu 6 miesięcy po zabiegu osiągnięto trwałe poziomy glukozy i hemoglobiny glikowanej (HbA1c – 5,5%) w granicach normy. Obecnie, 8 lat po zabiegu, masa ciała i BMI pacjentki wynoszą odpowiednio 80 kg i 27,68 kg/m2. Poziomy glukozy w osoczu i hemoglobiny glikowanej również pozostają w normie. Co ważne z onkologicznego punktu widzenia pacjentka pozostawała w ciągłej całkowitej remisji od października 2003 r. Wnioski: Zgodnie z naszą wiedzą, niniejszy opis przypadku jest pierwszym, który prezentuje wpływ operacji wyłączenia żołądkowego techniką klasyczną na SIDM u pacjenta po przebytym nowotworze hematologicznym. Dowodzi to, że chirurgicznie zmieniona anatomia jelita cienkiego poprawia homeostazę glukozy wcześniej zakłóconą przez leki przeciwcukrzycowe.