Spółka cywilna jako płatnik składek na ubezpieczenie społeczne – uwagi na marginesie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. akt II UZ 34/14

Artykuł poświęcono problemowi, czy spółka cywilna może być płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne. Na gruncie prawa prywatnego spółka cywilna jest uznawana za stosunek cywilnoprawny wykreowany umową spółki i nieposiadający żadnej podmiotowości prawnej. Przepisy należące do prawa publicznego nie są jednak w tej kwestii tak jednoznaczne i w pewnym zakresie przyznają spółce cywilnej zdolność występowania w obrocie. Co więcej, przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ordynacji podatkowej zrównują status spółki cywilnej ze spółkami osobowymi prawa handlowego. Problematyka zdolności spółki cywilnej występowania w roli płatnika składek na ubezpieczenie społeczne, a tym samym istnienia zdolności sądowej tej spółki w postępowaniu odrębnym z zakresu ubezpieczeń społecznych, w orzecznictwie Sądu Najwyższego nie jest rozstrzygana jednolicie. Argumentacja zawarta w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego oparta została na przepisach Kodeksu cywilnego, Kodeksu pracy oraz definicjach przedsiębiorcy zawartych w aktualnej i wcześniejszych ustawach. W opracowaniu poddano natomiast analizie przepisy prawa ubezpieczeń społecznych, które stanowią regulację szczególną i dają podstawy ku temu, aby za płatnika podatków i składek uznać spółkę cywilną, a nie jej wspólników.

The paper addresses the problem of whether a private partnership can be a payer of social security contributions. On the basis of private law, a private partnership is considered a relationship under civil law created by the partnership contract and not having any legal personality. Regulations belonging to public law are not so clear on this issue and to some extent confer upon a private partnership the capacity to take part in trading. Moreover, the provisions of the Law on Social Insurance System and the Tax Ordinance Act equate the status of a private partnership with commercial law partnerships. The issue of the capacity of a private partnership to act as a payer of social security contributions, and thus the existence of the capacity of this partnership to be a party in separate proceedings relating to social security, is not resolved uniformly in the jurisprudence of the Supreme Court. The arguments contained in the reasoning of the Supreme Court decision was based on the provisions of the Civil Code, the Labour Code and definitions of a trader contained in the current and previous laws. The study carries out an analysis of the social insurance law provisions, which are a special regulation and provide a basis for considering the private partnership, not its partners, as the payer of taxes and contributions.