Podatność węzłów na przesuw w konstrukcjach prętowych na przykładzie dwóch przekryć pawilonów wystawowych

W dostępnych publikacjach dotyczących stalowych konstrukcji prętowych najczęściej analizowany jest wpływ podatności węzłów na obrót w konstrukcjach ramowych, a rzadziej wpływ podatności węzłów na przesuw w konstrukcjach kratowych. W przypadku konstrukcji ramowych dokonano różnego rodzaju standaryzacji opisu charakterystykM-ϕ węzłów, które pozwalają na obliczeniowe ujęcie problemu, a w konstrukcjach, gdzie decyduje podatność na przesuw brak jest takiej standaryzacji. W artykule, na przykładzie dwóch konstrukcji, które uległy katastrofie, przedstawiono wpływ podatności węzłów na przesuw nie tylko na dystrybucje sił wewnętrznych, ale również na zmianę ich topologii. Nietypowa konstrukcja kratowa przekrycia dachowego hali wystawowej uległa katastrofie w 2006 roku, a jednowarstwowe kopuły prętowe stanowiące przekrycie pawilonów wystawowych (zlokalizowanych na tym samym terenie co zawalona hala wystawowa) uległy awarii w latach 60. ubiegłego wieku.

The question most frequently addressed in the available literature on steel rod structures is the effect of joint vulnerability to rotation in frame structures, and less frequently, the impact of joint vulnerability to shifting in lattice structures. Various types of standardized description have been made of the characteristics of the M-ϕ joints in frame structures that permit a computational approach to the solution to the problem, yet no such standardization exists for constructions where this characteristic determines vulnerability to shifting.Based on the examples of two structures that suffered a construction disaster, this paper discusses the impact that joint vulnerability to shifting can have–not only on the distribution of internal forces, but also on changes in their topology. The unusual truss design of the roof of an exhibition hall suffered catastrophic collapse in 2006, and a monolayer rod dome providing the cover for exhibition halls (located on the same premises as the exhibition hall collapsed) failed in the ‘60s of the last century.