Analiza decyzji technologicznych podejmowanych w zakresie zarządzania złożem węglowodorów przy dowiercaniu, opróbowaniu i udostępnianiu złóż

W publikacji przedstawiono podstawy teoretyczne oraz elementy zintegrowanego zarządzania złożem węglowodorów, z uwzględnieniem stosowanych technologii, źródeł danych, narzędzi badawczych oraz składu zespołu zarządzającego. Na podstawie analizy danych przemysłowych oraz doświadczeń własnych autorów, sformułowano zakresy problemowe odpowiednio dowiercania i opróbowania złóż węglowodorów. Dowiercanie, opróbowanie i udostępnianie skał zbiornikowych realizowane na etapie poszukiwania i rozpoznania złoża węglowodorów cechują się dużym stopniem ryzyka wystąpienia awarii i komplikacji. Odpowiednie zarządzanie tymi pracami jest kluczowe z punktu widzenia decyzyjnego pod kątem realizacji kolejnych etapów działalności górnictwa naftowego. W postaci opracowanego schematu blokowego, w problematyce procesu dowiercania złoża węglowodorów, rozróżniono aspekt bezpieczeństwa dla załogi, środowiska naturalnego i dla zasobów, w nawiązaniu do odpowiednich regulacji prawnych oraz aspekt źródłowego i bieżącego pozyskiwania w tym procesie danych geologiczno-złożowych stanowiących podstawę zintegrowanego zarządzania złożem. W postaci drugiego schematu blokowego przedstawiono problematykę dotyczącą techniki i technologii udostępniania złoża węglowodorów oraz elementy decyzyjne zalecane podczas analizy produktywności poziomów roponośnych i gazonośnych, a także wyznaczania tych poziomów do zabiegów stymulacji wydobycia, albo też do likwidacji udostępnionego poziomu lub całego odwiertu poszukiwawczego. Schemat ten, mimo koniecznych uogólnień, opracowano na podstawie analizy szczegółowych rozwiązań przemysłowych stosowanych w kraju i zagranicą.

This paper presents the theoretical basis and elements of the integrated hydrocarbons resource management, taking into account the applied technologies, data sources, research tools and the executive management team. Basing on the analysis of the industrial data and own experience of the authors, the scope of matters concerning well completion and drill-stem test was determined. Well completion, drill-stem test and first working of reservoir rocks implemented in the stage of prospecting and recognition of hydrocarbons resource are characterized by substantial degree of risk of any emergency occurrence. Proper management of these tasks is crucial from the decision-making point of view to implement next stages concerning oil mining activities. The problem of well completion of hydrocarbons resource was illustrated with a block diagram which presents separately the aspect of safety of, among others, the crew, natural environment and resources – with attention to relevant provisions of the law, and the aspect of source and current acquisition of the resource and geological data as the fundamental element for integrated resource management. The second block diagram presents the problem of technique and technology of hydrocarbons resource first working and decision-making factors advisable for the analysis of productivity of oil and gas horizons as well as the determination of these horizons for mining stimulation or the liquidation of the available horizon or the complete exploratory borehole. Despite necessary generalizations, this diagram was developed on the basis of the analysis of detailed industrial solutions applied in Poland and abroad.