Autonomia jako zadanie (auto)edukacyjne młodzieży

Jedną z konsekwencji życia we współczesnej rzeczywistości, którą można określić mianem ambiwalentnej, heterogenicznej i nieprzewidywalnej, jest szeroko rozumiana indywidualizacja. Przejawia się ona w niemalże wszystkich sferach funkcjonowania jednostki. W wielu ujęciach teoretycznych podmiotowi przypisuje się główną odpowiedzialność za powodzenie życiowe, rozwój kariery czy też kształtowanie tożsamości. Prawidłowość ta skłania do bliższego przyjrzenia się kategorii „autonomii”. Jej analiza może okazać się szczególnie interesująca w przypadku młodych ludzi, przed którymi stawia się liczne zadania mające prowadzić do osiągnięcia przez nich statusu dorosłości. W niniejszym artykule podjęto próbę uzasadnienia tezy, że autonomia stanowi zadanie (auto)edukacyjne młodzieży, analizowana jako jeden z zasadnych wymiarów podmiotowości człowieka, będący jednocześnie celem rozwoju i naturalną potrzebą okresu adolescencji. W tym kontekście rozpatrywana jest zarówno pod względem wyzwań, jakie jej kształtowanie stawia przed edukacją, jak i pewnych jednostkowych zobowiązań mających znaczenie dla procesu krystalizacji własnego „ja” młodego człowieka.

One of the consequences of living in modern reality, which can be described as ambivalent, heterogeneous and unpredictable—is broadly understood individualization. It manifests itself in almost all spheres of the individual’s functioning. In many theoretical approaches, the subject is assigned the main responsibility for life success, career development or identity formation. This regularity prompts a closer look at the category of “autonomy.” Her analysis may turn out to be particularly interesting in the case of young people who are faced with numerous tasks to lead them to become adults. This article attempts to justify the thesis that autonomy is the (auto)educational task of young people, analyzed as one of the legitimate dimensions of human subjectivity, which is both the goal of development and the natural need of adolescence. In this context, it is considered both in terms of the challenges its formation poses to education, as well as certain individual commitments relevant to the crystallization process of the young person’s self.