Zagospodarowanie przestrzenne miasta w warunkach zapaści demograficznej. Przykład Łodzi

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z problematyką demograficznego kurczenia się miasta, w kontekście znaczenia, jakie w tym procesie odgrywa zagospodarowanie przestrzenne. Jednym z największych wyzwań dla Łodzi, miasta szczególnie silnie dotkniętego procesem depopulacji i starzenia się mieszkańców, jest poprawa stanu zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Badania dowodzą, iż dobrze zaprojektowana i atrakcyjnie urządzona przestrzeń ma wyższą wartość niż przestrzeń pozbawiona tych cech, a to wskazuje, że właściwe kształtowanie zagospodarowania przestrzennego Łodzi może być ważnym narzędziem w podnoszeniu jej atrakcyjności lokalizacyjnej i kształtowaniu dalszego rozwoju miasta. Dwa szczególnie ważne problemy: wysoka degradacja tkanki miejskiej w śródmieściu oraz negatywne zmiany w strukturze i liczbie zamieszkującej miasto populacji pozostają ze sobą w ścisłym związku. Wydaje się jednak, że to nie działania mające wpływ na demografię (np. polityka prorodzinna), ale techniczno- -modernizacyjne i funkcjonalno-przestrzenne są kluczem do poprawienia kondycji miasta i budowania lepszych perspektyw jego rozwoju. Prezentowany tekst stanowi próbę rozwinięcia tej tezy i jest elementem szerszego projektu badawczego autora.

The article presents selected issues which are relevant to the demographic problems of a shrinking city in the context of the built environment and its role in this process. One of the biggest challenges for Lodz, a city particularly strongly affected by the process of depopulation and ageing, is to improve the shape of urban space. Research show that well-designed and attractive space is of higher valued than space deprived of these features. This indicates that the appropriate planning and shaping of the land development in Łódź could be an important tool in improving the attractiveness of the city and in modelling further development of the city. There are two particularly important issues related one to another in Lodz: strong degradation of urban fabric in the downtown as well as the negative changes in the structure and in number of urban population. It seems, however, that the technical modernization and spatial-functional changes are the keys to improve the condition of the city more than the pro-family policy or other activities affecting demographics. The present text includes an attempt to develop this hypothesis, remaining a part of a wider research project.