Określenie czynników wpływających na zagrożenie tąpaniami w rejonie eksploatowanej ściany poprzez jednoczesne wykorzystanie tomografii sejsmicznej i analizy mechanizmów ognisk wstrząsów

W artykule przedstawiono wyniki tomografii sejsmicznej wykonanej na wybiegu ściany w pokładzie 510 w jednej z kopalń w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym oraz analizę mechanizmu ognisk średnio- i wysokoenergetycznych wstrząsów górotworu, jakie wystąpiły w rejonie tej ściany bezpośrednio po przeprowadzonych badaniach geotomograficznych. Uzyskany rozkład naprężeń w górotworze na wybiegu ściany oraz wyniki przeprowadzonej analizy mechanizmów ognisk wstrząsów skorelowano ze sobą oraz z warunkami górniczo-geologicznymi. Na podstawie przeprowadzonych badań określono czynniki mające dominujący wpływ na kształtowanie się zagrożenia tąpaniami w rejonie eksploatowanej ściany w przyjętym przedziale czasowym. Jednoczesne wykorzystanie tomografii sejsmicznej i analizy mechanizmów ognisk wstrząsów umożliwia pełniejsze rozpoznanie zagrożenia tąpaniowego w trakcie prowadzonej eksploatacji.

The article presents the results of seismic tomography conducted ahead of the longwall front in coal bed 510, in a mine of the Upper Silesian Coal Basin, along with the analysis of medium- and high-energy tremors of the rock mass which occurred in the longwall area directly after the geo-tomographic research. The achieved stress distribution in the rock mass ahead of the longwall front, as well as the results of the tremor source mechanisms were correlated with each other and with the mining and geological conditions. Based on the conducted research, the factors were identified which impact rock-burst hazards in the area of the exploited longwall in the assumed period of time. Simultaneous use of seismic tomography and the analysis of tremor source mechanisms enables better identification of rock-burst hazards during the longwall exploitation.