Emigration of Polish Nurses – Reality and Consequences

The emigration of medical personnel in Poland significantly increased in 2004 after Poland’s accession to the European Union. The aim of the paper is to present the results of a questionnaire survey, conducted on a sample of 166 nursing students, regarding plans for emigration after graduation. An attempt was made to recognize the scale and causes of this phenomenon, as well as events that could result in the resignation of future nurses from emigration plans. The presentation of the results of the survey was preceded by a review of theories describing the causes of migratory movements, data on the current number of Polish nurses, and characteristics of their population. About 75% of nursing students surveyed (regardless of their place of origin and year of study) declared their willingness to work abroad. Among the reasons for a possible trip abroad, respondents most often indicated favorable financial conditions, higher living standard, greater comfort of work, low prestige of the profession in Poland, more career opportunities, gaining experience, and current political situation in Poland. Certainly, prevention of emigration should consist in activities that produce quick results such as, for example, increasing salaries, finding other material and non-material benefits to make the profession more attractive, improving working conditions, ensuring flexible working hours or part-time employment, vocational mobilization of retired or economically inactive nurses. It is also necessary to carry out long-term actions aimed at a health care reform. JEL: I20, I18

Emigracja personelu medycznego w Polsce znacznie wzrosła w 2004 r. po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Celem pracy jest przedstawienie wyników ankiety, przeprowadzonej na próbie 166 studentów pielęgniarstwa, dotyczącej planów emigracyjnych po ukończeniu studiów. Podjęto próbę rozpoznania skali i przyczyn tego zjawiska, a także wydarzeń, które mogą spowodować rezygnację przyszłych pielęgniarek z planów emigracyjnych. Prezentacja wyników ankiety poprzedzona była prezentacją teorii opisujących przyczyny ruchów migracyjnych i aktualną liczbę polskich pielęgniarek oraz charakterystykę ich populacji. Około 75% ankietowanych studentów pielęgniarstwa (niezależnie od miejsca pochodzenia i roku studiów) zadeklarowało chęć podjęcia pracy za granicą. Wśród przyczyn ewentualnej podróży za granicą respondenci najczęściej wskazywali korzystne warunki finansowe, wyższy standard życia, wyższy komfort pracy, niski prestiż zawodu w Polsce, więcej możliwości kariery, zdobywanie doświadczenia, bieżącą sytuację polityczną w Polsce. Z pewnością działania zapobiegające emigracji powinny być działaniami, które przynoszą szybkie rezultaty, takie jak na przykład zwiększenie wynagrodzeń, znalezienie innych materialnych i niematerialnych świadczeń, aby uczynić ten zawód bardziej atrakcyjnym, poprawić warunki pracy, elastyczny czas pracy lub zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, mobilizacja zawodowa emerytowanych lub niebędących aktywnych zawodowo pielęgniarek. Konieczne jest także prowadzenie długoterminowych działań mających na celu reformę systemu opieki zdrowotnej.