The degree of sustainable development principles implementation in transportation based on an economic analysis of rail buses life cycle

The article presents an economic analysis of the life cycle of rail buses. As this analysis part, the costs incurred by the user in the exploitation phase of a rail bus were assessed. The cost estimate was based on the author’s own method of forecasting the exploitation costs of a technical object (e.g. means of transport, equipment, machinery), which takes into account the variability of the costs incurred over time. The article also provides the implementation of the aforementioned method, verifying its practical application when estimating the exploitation costs of technical objects. Experimental verification aimed at assessing the usability of the cost forecasting method is the purpose of this article. The verification was carried out for eight single mode X type rail buses produced by the same manu-facturer. The experimental verification of the method used to estimate exploitation costs in the life cycle of objects consisted in: 1. Conducting reliability analysis of the exploitation objects in order to obtain data of technical and economic nature; 2. Entering data into the method and calculating cost forecasts; 3. Assessing correctness of the results. The degree of accuracy of the exploitation cost forecast was measured using ex post relative forecast error. The compatibility analysis of the forecast cost values with the actual ones showed their high compatibility, as evidenced by the level of the estimated relative errors (the average error was 4.9%). Therefore, it can be concluded that the prognostic value of the method is relatively high.

W artykule przedstawiono ekonomiczną analizę cyklu życia autobusów szynowych. W ramach tej analizy ocenie poddano koszty ponoszone przez użytkownika w fazie eksploatacji autobusu szynowego. Do oszacowania kosztów wykorzystano autorską metodę prognozowania kosztów eksploatacji obiektu technicznego (np. środka transportu, urządzenia, maszyny), która uwzględnia zmienność ponoszonych kosztów w czasie. W artykule przeprowadzono także implementację tej metody weryfikującej możliwość jej zastosowania w praktyce przy szacowaniu kosztów eksploatacji obiektów technicznych. Weryfikacja doświadczalna, która oceni przydatność metody prognozowania kosztów jest celem niniejszego artykułu. Weryfikację przeprowadzono dla ośmiu jednoczłonowych autobusów szynowych typu X wyprodukowanych przez tego samego producenta. Weryfikacja doświadczalna metody szacowania kosztów eksploatacji w cyklu życia obiektów polegała na: 1. Przeprowadzeniu badań niezawodności obiektów eksploatacji w celu uzyskania danych o charakterze techniczno-ekonomicznym, 2. Wstawieniu danych do metody i obliczeniu prognoz kosztów; 3. Ocenie poprawności wyników. Stopień trafności prognozy kosztów eksploatacji zmierzono za pomocą względnego błędu pro-gnozy ex post. Analiza zgodności prognozowanych wartości kosztów z rzeczywistymi, wykazała dużą ich zgodność, o czym świadczy poziom oszacowanych błędów względnych (średni błąd wyniósł 4,9%). Uznać zatem można, że wartość prognostyczna metody jest stosunkowo wysoka. Zaprezentowana w artykule ekonomiczna analiza cyklu życia obiektów technicznych jest jednym z narzędzi do oceny stopnia wdrożenia zasad zrównoważonego rozwoju w transporcie. Ocena stosowania filozofii zrównoważonego rozwoju w praktyce opiera się jednak nie tylko na wiedzy, jakiej dostarcza ekonomiczna analiza cyklu życia, ale także na wiedzy z zakresu środowiskowej i społecznej oceny cyklu życia obiektu. Dlatego też, analiza cyklu życia autobusów szynowych biorąca pod uwagę aspekty środowiskowe i społeczne stanowi kolejny etap pracy badawczej autorki artykułu.