Demontaż komunizmu. Zewnętrzne przesłanki zmian systemowych w ZSRR

W artykule zostały przedstawione przesłanki o charakterze zewnętrznym zmian systemowych w ZSRR: ideologiczna ułomność systemu; dysfunkcyjność oparta na rozbieżnościach, wynikających z doświadczeń historycznych państw Europy Środkowej i Wschodniej; nieefektywność gospodarek socjalistycznych, osłabiająca potencjał ZSRR; szereg wydarzeń w przestrzeni międzynarodowej nadających ton i charakter przyszłych zmian transformacyjnych. Czynniki te  musiały nie tylko zaistnieć, ale i stworzyć pewną konfigurację zdarzeń, gdzie każdy element tej układanki miał swoje przyczyny i konsekwencje. W rezultacie tego procesu doszło do zmian transformacyjnych, które doprowadziły do powstania Federacji Rosyjskiej jako spadkobiercy ZSRR ze wszystkimi tego konsekwencjami.

The article outlines the external conditions for systemic change in the USSR: the ideological weakness of the system; the dysfunctionality based on divergences resulting from the historical experience of Central and Eastern European countries; the inefficiency of socialist economies, weakening the potential of the USSR; a number of events in the international space setting the tone and character of future transformational changes. These factors had to not only exist, but also create a certain configuration of events, where each piece of the puzzle had its causes and consequences. As a result of this process, there were the subsequent transformational changes that led to the emergence of the Russian Federation as the heir to the USSR with all its implications.