Ilja Erenburg — fajczarz

The aim of the article is to look at the figure of Ilya Ehrenburg (1891–1967) through the prism of auto/biographical writing, which is a sketch for a literary portrait of the artist. This perspective will allow us to present the creative profile of Ehrenburg the pipe smoker, which emerges both from the texts of his contemporaries’, as well as from the writer's correspondence with friends and acquaintances. Ehrenburg's epistolary legacy introduced into the scientific circulation and the letters he received will make it possible to reconstruct his creative personality and artistic strategy, built largely on the influence of broadly understood European culture. For Ehrenburg, a pipe was not only a utilitarian object, but the expression of passion. In Russia, the pipe had mostly a European origin and for the writer it remained mainly a visible sign of life philosophy. Thanks to it, Ehrenburg successfully managed to attract the attention of the environment. What is more, the pipe taught him patience, favored self-reflection and helped measure the rhythm of the passing time.

Целью статьи является попытка взглянуть на Илью Эренбурга (1891–1967) через призму авто/биографического письма, создающего набросок к литературному портрету художника слова. Такой ракурс даст возможность раскрыть творческую личность Эренбурга–курильщика трубки, которая появляется как в текстах его современников, так и в переписке писателя с друзьями и знакомыми. Введенное в научный оборот эпистолярное наследие Эренбурга и полученные им письма, позволяют реконструировать его творческую личность и художественную стратегию, во многом ориентирующиеся на влияние широко понимаемой европейской культуры. Для Эренбурга трубка была не только практичным предметом, но и увлечением. В России трубка имела, прежде всего, европейское происхождение и для писателя оставалась, в основном, заметным знаком жизненной философии. Благодаря трубке писателю удавалось успешно привлечь к себе внимание окружения. Трубка учила его терпению, способствовала самоанализу, помогала измерять ритм протекающего времени.

Celem artykułu jest spojrzenie na postać Ilji Erenburga (1891–1967) przez pryzmat pisarstwa auto/biograficznego, które stanowi szkic do literackiego portretu twórcy. Taka perspektywa pozwoli na zaprezentowanie sylwetki twórczej Erenburga-fajczarza, jaka wyłania się zarówno z tekstów jemu współczesnych, jak i z korespondencji prowadzonej przez pisarza z przyjaciółmi i ze znajomymi. Wprowadzona do obiegu naukowego epistolarna spuścizna Erenburga oraz otrzymywane przez niego listy umożliwią zrekonstruowanie jego osobowości twórczej i strategii artystycznej, budowanej w dużej mierze w oparciu o wpływy szeroko rozumianej kultury europejskiej. Dla Erenburga fajka nie była wyłącznie przedmiotem użytkowym, lecz wyrazem pasji. W Rosji fajka posiadała głównie europejski rodowód i dla pisarza pozostawała przede wszystkim widocznym znakiem filozofii życiowej. Dzięki fajce udawało się pisarzowi skutecznie przyciągać uwagę otoczenia. Fajka uczyła go cierpliwości, sprzyjała autorefleksji, pomagała odmierzać rytm upływającego czasu.