Automatyczny system monitoringu stateczności wyrobisk korytarzowych

Zapewnienie stateczności wyrobisk jest kluczową sprawą dla prawidłowego funkcjonowania kopalni podziemnej. Dla danych warunków geologiczno-górniczych, w celu zachowania wymaganych gabarytów wyrobiska, dobierany jest odpowiedni schemat obudowy. Po wykonaniu projektu taki powinien jednak zostać zweryfikowany na podstawie pomiarów dołowych. Badania te powinny dotyczyć zarówno górotworu, jak i obudowy i stać się następnie podstawą kalibracji przyjętych modeli obliczeniowych oraz parametrów warunku wytrzymałościowego dla skał. W artykule przedstawiono opracowany system zintegrowanego automatycznego monitoringu wyrobiska przyścianowego oraz podano przykładowe wyniki pomiarów. Urządzenia elektroniczne zabudowane w wyrobisku pozwoliły na pomiar rozwarstwień stropu, obciążenie obudowy podporowej, obciążenie obudowy kotwiowej oraz na pomiar zmian naprężeń w górotworze. Ponieważ wyrobisko było utrzymywane w części przyzrobowej, wykonywano także pomiar obciążeń kasztów. Wszystkie urządzenia podpięte były do rejestratorów, które mogły gromadzić bezobsługowo dane przez dłuższy okres czasu. Uzyskane doświadczenia pokazują, że opracowany system można zastosować w innych wyrobiskach, gdzie dostęp jest utrudniony lub np. drążony w samodzielnej obudowie kotwowej.

Ensuring mining workings stability is the key problem for the proper underground mine activity. The support passport of any working is designed for the common mining and geological conditions and should guarantee the required working dimensions for the specific range of time. However, after the support execution, the project should be then verified by the underground measurements. These measurements should concern both rock mass and support control and they should serve as the calibration of the rock mass model assumptions and the failure criterion. The integrated automatic monitoring system for the gate stability control and exemplary results are presented in the paper. Electronic devices installed in the working allowed to measure the roof rocks separation, a load on support frame, a load along the rock bolt and a change of stress in the rock mass. As the gate was maintained behind the longwall face the load on wooden box cribs was controlled as well. All the devices were connected to dataloggers, which could collected data unattended for a long time. The experience gained shows, that designed system can be applied in other underground workings, especially there, where the access is limited or e.g. where only roofbolting is applied.