Purpose: To discuss selected previous trends in approaching security and also to identify new trends in security theory and to start a discussion on exteriorisation, selfisation and ourfisation of security and threats. Introduction: The continuous development of areas in which security, as a service, is provided to the public, is associated with changes not only in approaches to security and its determinants, but also in the ways security is managed and ensured. The overlap between internal and external factors in the process of ensuring internal security (intermestic security), the externalisation of security and threats, securitisation and the security dilemma, all cause a constant increase in the number of factors that entities responsible for security must not only learn about, but also take into account. The extension of this security criterion and the subjectivity of the sense of security among individuals and social groups, information flow, as well as the news manipulation techniques widely used by the mass media, mean that each of the phenomena occurring in these areas of security can be a factor behind not only positive but also negative changes in the internal and external security environments. Analysis of these phenomena makes it possible to relate them to certain social and psychological phenomena, previously unused in creating theories of security. This article discusses the issues of exteriorisation (alienation), selfisation and ourfisation of security and threats that are observable in practice. Methodology: This paper uses mainly theoretical research methods, including the analysis of literature and phenomena occurring in society, and the method of inference as a cognitive factor for the subject of analysis. Talks with experts also played an important role in the process, making it possible to obtain more detailed insights into the explored topics. Conclusions: The presented mechanisms and phenomena: externalisation and exteriorisation of security and threats, intermestic security, securitisation (desecuritisation), and selfisation and ourfisation of threats and security, show that security is still a phenomenon characterised by extraordinary complexity due to its multidimensional and multifaceted nature. The importance of its understanding in functional and axiological terms is growing to the detriment of geographical, ideological and even institutional approaches, making the study of the security a constant necessity.
Cel: Omówienie wybranych dotychczasowych tendencji w pojmowaniu bezpieczeństwa, a także wskazanie nowych trendów w teorii bezpieczeństwa i rozpoczęcie dyskusji nad zjawiskami: eksterioryzacji, selfizacji oraz ourfizacji bezpieczeństwa i zagrożeń. Wprowadzenie: Ciągły rozwój obszarów, w których społeczeństwu dostarczana jest usługa zapewnienia bezpieczeństwa powoduje, że zmieniają się nie tylko pojmowanie bezpieczeństwa i jego uwarunkowania, ale również procesy jego kształtowania i zapewniania. Zachodzenie na siebie czynników wewnętrznych i zewnętrznych w procesie zapewniania bezpieczeństwa wewnętrznego (ang. intermestic security), eksternalizacja bezpieczeństwa i zagrożeń, zjawisko sekurytyzacji czy też dylematu bezpieczeństwa, powodują nieustanne pojawianie się kolejnych czynników, które podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo muszą poznawać i uwzględniać w swych działaniach. Rozszerzanie przedmiotowego kryterium bezpieczeństwa oraz subiektywizm poczucia bezpieczeństwa jednostek i grup społecznych, obieg informacji, a także szeroko wykorzystywane w mass mediach techniki manipulacji informacją sprawiają, że każde ze zjawisk zachodzących w przedmiotowych obszarach bezpieczeństwa, może być czynnikiem zarówno pozytywnych, jak i negatywnych zmian w wewnętrznym i zewnętrznym środowisku bezpieczeństwa. Analiza tych mechanizmów pozwala odnieść je do niewykorzystywanych do tej pory w budowaniu teorii bezpieczeństwa zjawisk społecznych i psychologicznych. W artykule omówiono kwestie eksterioryzacji, selfizacji oraz ourfizacji bezpieczeństwa i zagrożeń. Metodologia: W pracy wykorzystano głównie teoretyczne metody badawcze, w tym: analizę literatury oraz zjawisk zachodzących w społeczeństwie oraz wnioskowanie – jako czynnik poznawczy przedmiotu analizy. Dużą rolę w procesie odegrały również rozmowy z ekspertami, które pozwoliły na uszczegółowienie podjętych rozważań. Wnioski: Przedstawione mechanizmy oraz zjawiska: eksternalizacji i eksterioryzacji bezpieczeństwa i zagrożeń, intermestic security, sekurytyzacji (desekurytyzacji), selfizacji oraz ourfizacji zagrożeń i bezpieczeństwa pokazują, że bezpieczeństwo wciąż jest fenomenem, którego cechuje niezwykła złożoność – wielowymiarowości, wielopłaszczyznowości i wieloaspektowości. Wzrasta znaczenie jego pojmowania w ujęciach funkcjonalnym i aksjologicznym, kosztem dominujących dotychczas ujęć: geograficznego, ideologicznego czy nawet instytucjonalnego. W efekcie badania fenomenu bezpieczeństwa są wciąż koniecznością.
