Udział transportu zbiorowego w poprawie dostępności do usług w Gdyni

Artykuł obejmuje zagadnienie dostępności czasowej do usług użytku publicznego pieszo i z wykorzystaniem transportu zbiorowego w Gdyni. W publikacji położono nacisk na wskazanie różnic w dostępności do różnych usług w średniej wielkości mieście, które charakteryzuje się specyficznym układem ulic i rozmieszczeniem ludności. Specyficzne rozmieszczenie ludzi odpowiada rozkładowi wybranych usług (przedszkoli, szkół podstawowych, szkół ponadpodstawowych – gimnazjów, szkół średnich, szpitali, placówek Narodowego Funduszu Zdrowia, aptek). Wszystkie z wymienionych usług wg teorii lokalizacji zawsze zlokalizowane są w pobliżu dużych skupisk ludności. Decyzje lokalizacyjne podejmowane są w odniesieniu do konkretnego, już istniejącego układu ekonomiczno-przestrzennego. Powoduje to określone konsekwencje dla działań zmierzających do optymalnego rozmieszczenia usług. W przeglądzie literatury anglojęzycznej jest wiele publikacji poświęconych wpływowi transportu zbiorowego na zmianę dostępności. W polskiej literaturze badanie zagadnień związanych z dostępnością TZ jest ograniczone. W badaniu wykorzystano dane z lokalizacją wybranych usług oraz uproszczony autorski model funkcjonowania transportu zbiorowego w Gdyni. Najważniejsze wnioski płynące z przeprowadzonych badań sugerują, że: (1) skrócenie czasu podróży z obszarów zamieszkałych przez najwięcej osób jest między 10 a 15 min jazdy transportem zbiorowym do usług, (2) w obrębie 30-minutowych izochron do usług w Gdyni mieszka 211 tys. osób, jest to 85 procent mieszkańców Gdyni.

The article covers the problem of the accessibility of temporary services to the public on foot and using public transport in Gdynia. The publication emphasizes the indication vary in accessibility of different services in a medium-sized city that has a specific layout of streets and population distribution. The specific placement of residents corresponds to the distribution of selected services (will train, primary schools, secondary schools - gymnasium, high schools, hospitals, offices NFZ, pharmacies). All of these services according to the theory of location always are located near large urban population centres. Location decisions are taken in relation to a specific, existing system, economic and spatial. This results in consequences for efforts to optimize the deployment of services. In a review of English literature there are many publications on the impact of public transport change accessibility. Article thus aims to enrich the literature of another development related to the public transport accessibility in Poland. The study used data from the location selected services and original model of public transport in Gdynia. Key findings from the study suggest that: (1) reduction of travel time where most people reside are between 10 and 15 min ride public transport services, (2) within 30 minutes isochrones services in Gdynia live 211 thousand people, it is 85 percent of the inhabitants of Gdynia.