Reformy sądownictwa administracyjnego na Węgrzech

Opracowanie dotyczy reform sądownictwa administracyjnego na Węgrzech, począwszy od lat. 80 XIX do czasów współczesnych. Zasadniczą część rozważań stanowi analiza pierwszej węgierskiej kodyfikacji postępowania sądowoadministracyjnego – ustawy nr I z 2017 r. o postępowaniu sądowoadministracyjnym, która jest wynikiem częściowo tylko zrealizowanego zamysłu ustawodawcy zmierzającego do stworzenia sądownictwa administracyjnego oddzielonego od sądownictwa powszechnego, wyposażonego we własną procedurę i instytucje. Plany te do dziś nie zostały w pełni urzeczywistnione – sądowa kontrola administracji (tak wcześniej, jak i obecnie) pozostała w rękach sądów powszechnych, a ustawa z 2017 r. zachowała status ustawy tylko częściowo niezależnej od kodeksu postępowania cywilnego, bowiem w licznych kwestiach o charakterze procesowym ustawa ta odwołuje się do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Obecnie sądowa kontrola administracji jest sprawowana na Węgrzech przez sądy dwóch instancji: w pierwszej instancji orzekają albo sądy wojewódzkie przez izby administracyjne albo, w przypadkach przewidzianych prawem, Kuria. Kuria orzeka w drugiej instancji i we wszystkich sprawach rewizyjnych.

The study deals with the reforms of the administrative judiciary in Hungary from the 1880s to the present day. The main part of the considerations is the analysis of the first Hungarian codification of administrative court proceedings – Act No. I of 2017 on administrative court proceedings, which is the result of only partially implemented intention of the legislator aimed at creating an administrative judiciary separate from the common judiciary, equipped with its own procedure and institutions. These plans have not been fully implemented to this day – judicial control of the administration (both before and now) has remained in the hands of common courts, and the 2017 Act retained the status of an act only partially independent of the Code of Civil Procedure, as in many the procedural law, the act refers to the provisions of the Code of Civil Procedure. Currently, judicial control of administration in Hungary is exercised by courts of two instances: in the first instance, they are adjudicated by either provincial courts by administrative chambers or, in cases provided for by law, by the Curia. The Curia adjudicates in second instance and on all matters of revision.