Jak słowiańscy przodkowie Pomorzan stali się Germanami. Mit pochodzenia pierwotnych mieszkańców Pomorza Zachodniego w XVI i początkach XVII wieku

W artykule ukazano rozwój legendy etnogentycznej Księstwa Pomorskiego od czasów Bogusława X Wielkiego do schyłku istnienia państwa w połowie XVII wieku. Jej podstawą był XIV-wieczny przekaz stworzony przez stargardzkiego mnicha Augustyna, wskazujący, że pierwotnym ludem pomorskim byli Słowianie. W okresie zjednoczenia Pomorza w czasach Bogusława X przekaz ten rozbudowano i dostosowano do bieżących potrzeb politycznych. Dopiero w połowie XVI wieku Tomasz Kantzow na podstawie przekazów antycznych wskazuje, że pierwotnie obszar ten zamieszkiwały różne plemiona germańskie, a późniejszy okres słowiański był jedynie epizodyczny. Obraz taki został później przez kolejnych historiografów rozbudowany. Na końcu staram się odpowiedzieć na pytania dotyczące źródeł legendy pomorskiej, wskazać, jakie wątki i typowe motywy miały uwiarygadniać tok rozumowania autorów, w jakim kręgu i środowisku powstawały teksty, do kogo były adresowane oraz ukazać znaczenie polityczne tychże mitów.

The article shows the development of the ethnogenetic legend of the Pomeranian Duchy starting from the reign of Bolesław (Bogislaw) X the Great to the mid-17th century. The basis of that legend was the 14th-century oral tradition created by Augustyn/Augustine, a Stargard monk, according to which (the tradition) the original Pomeranian people had been Slavs. When Pomerania was being united under the reign of Bogusław X that oral tradition was extended and adjusted to meet the current political needs. But in the 16th century Thomas Kantzow analysing some ancient sources came to the conclusion that the area in question had been inhabited by Germanic tribes, and the subsequent Slavic period was short and insignificant. That picture was later extended by historiographers. The author of the article also seeks the answers to the questions concerning the sources of the Pomeranian legend, the main topics and motives that were supposed to authenticate the legend, who the texts were created by and addressed to, and what political meaning those myths had.