Czy NATO jest jeszcze potrzebne? Nieortodoksyjne spojrzenie na strategię Sojuszu Północnoatlantyckiego na przykładzie konfliktu afgańskiego

Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego stoi przed koniecznością określenia swej tożsamości, również w świetle prac nad nową koncepcją strategiczną, jako instytucji odpowiedzialnej nie tylko za bezpieczeństwo swych członków, ale także za stabilność globalną oraz przeciwdziałanie zagrożeń ładu międzynarodowego. Niejednokrotnie podkreślano, że dla NATO konflikt afgański to „zadanie”, nie „sprawdzian” (task, not test). A jednak Afganistan to i test, i zadanie, to operacja, która określi rolę Sojuszu w drugiej dekadzie XXI wieku. Wiele wskazuje na to, że sprawdzian globalnej zdolności zarządzania lokalnymi kryzysami i konfliktami o charakterze asymetrycznym zakończy się negatywnie, zaś zadanie wydostania się z afgańskiej pułapki spocznie na Stanach Zjednoczonych. Takie rozwiązanie będzie wszakże skutkiem logiki istnienia NATO, jego pierwotnego raison d’etre jako organizacji broniącej terytorium Zachodu przed agresją. Zbrojne operacje pod egidą NATO, organizacji niejednorodnej i o ograniczonych zdolnościach operacyjnych, narażą Sojusz na utratę tożsamości, pogłębią podziały i zredukują jego rolę do „adiutanta Ameryki”.

The North Atlantic Treaty Organization (NATO) is facing the necessity of redefining its identity. NATO is working on a new strategic concept as an institution. NATO will be responsible not only for the security of its members, but also for the global stability and prevention of threats to the international order. It has been emphasized many times that for NATO the Afghan conflict is a task and not a test. However, it is in fact both a test and a task. It is an operation which will determine the role of the Treaty in the second decade of the 21st century. It does seem that this asymmetrical in its character test of the management of local crisis and conflicts will fail. The task of escaping from the Afghan trap will be undertaken by the United States. This solution results from the logic of NATO existence and its raison d’être as an organization protecting Western territory against aggression. Military operations under the aegisof NATO – the organization which is composite and has limited operation capacities, will expose it to loss of identity and will deepen the conflicts and reduce NATO to the role of the ‘US adjutant’.