Potencjalne narażenie na nanocząstki srebra podczas rozpylania preparatu do czyszczenia klimatyzacji

Wstęp: Unikalne właściwości celowo zaprojektowanych nanomateriałów (engineered nanomaterials - ENM) i wytwarzanych z nich produktów zdeterminowały dynamiczny rozwój w obszarze wytwarzania i stosowania ENM w różnych gałęziach przemysłu i w zakładach pracy o różnej skali produkcji. Ponieważ nanoobiekty (nanopłytki, nanowłókna, nanocząstki) emitowane podczas wytwarzania i stosowania ENM mogą być przyczyną wielu chorób, także jeszcze nierozpoznanych, na całym świecie prowadzone są prace badawcze z zakresu oceny narażenia wynikającego z emisji nanoobiektów na stanowiskach pracy oraz zagrożeń zdrowotnych dla osób zatrudnionych w procesach wytwarzania i stosowania ENM. Materiał i metody: Badanie potencjalnego narażenia na nanocząstki srebra zawarte w preparacie do czyszczenia klimatyzacji (Nano Silver z Amtra Sp. z o.o.) prowadzono poprzez określanie stężeń i rozkładu wymiarowego cząstek z użyciem różnych przyrządów umożliwiających śledzenie zmian w szerokim zakresie wymiarów cząstek - od nanometrowych (10 nm) do mikrometrowych (10 µm), czyli cząstek, które są z reguły wdychane przez człowieka. Wyniki i wnioski: Z analizy danych wynika, że nawet podczas krótkotrwałego rozpylania preparatu Nano Silver (przez 10 s) w powietrzu - w odległości 52 cm od miejsca rozpylania preparatu - mogą być obecne cząstki o wielkości 10 nm-10 µm. Podczas 3-krotnego rozpylenia preparatu w podobnych warunkach stwierdzono różny wzrost stężeń, przy czym w każdym z przypadków cząstki przez dłuższy czas utrzymywały się w powietrzu. Med. Pr. 2013;64(1):57–67

Background: Unique properties of engineered nanomaterials (ENMs) and products made of them have contributed to a rapid progress in the production and application of ENMs in different branches of industry and in factories with different production scale. Bearing in mind that nano-objects (nanoplates, nanofibres, nanoparticles), emitted during ENM production and application, can cause many diseases, even those not yet recognized, extensive studies have been carried all over the world to assess the extent of exposure to nano-objects at workstations and related health effects in workers employed in ENM manufacture and application processes. Material and Methods: The study of potential exposure to silver nanoparticles contained in the preparation for airconditioning cleaning (Nano Silver from Amtra Sp. z o.o.) involved the determination of concentrations and size distribution of particles, using different devices, allowing for tracing changes in a wide range of dimensions, from nano-size (10 nm) to micrometrsize (10 µm), of the particles which are usually inhaled by humans. Results and Conclusions: The results of the study shows that even during a short-term spraying of Nano Silver preparation (for 10 s) at the distance of 52 cm from the place of preparation spraying - particles of 10 nm-10 µm can be emitted into in the air. During a three-fold preparation spraying in similar conditions differences in concentration increase were observed, but in each case the particles remained in the air for a relatively long time. Med Pr 2013;64(1):57–67