Polityka państwa wobec rolnictwa w związku z pandemią COVID-19

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest rozpoznanie, omówienie i ocena sposobów oraz zakresu oddziaływania państwa na rolnictwo w Polsce, aby wspomóc gospodarstwa rolne w związku z pandemią COVID-19. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest identyfikacja pomocy podejmowanej przez państwo w stosunku do rolnictwa w związku z kryzysem pandemicznym oraz wskazanie wielkości i kierunków wsparcia polskich producentów rolnych. Metodyka badawcza opiera się na analizie literatury przedmiotu, zastosowaniu metody opisowej, porównawczej, logiki werbalnej oraz metod statystyki opisowej. PROCES WYWODU: Proces badawczy składa się z następujących części: analiza skutków pandemii COVID-19 dla rolnictwa w literaturze przedmiotu, przedstawienie wyników badań dotyczących poziomu państwowego wsparcia sektora rolnego w Polsce, prezentacja sytuacji dochodowej gospodarstw rolnych w pierwszym roku pandemii oraz dyskusja. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Gospodarstwa rolne w Polsce generalnie dobrze poradziły sobie w niekorzystnych warunkach wywołanych pandemią COVID-19. Największe problemy wystąpiły w pierwszej fazie kryzysu. Polscy producenci rolni mogli korzystać z wielu programów i instrumentów oferowanych przez państwo. ARiMR realizowała pomoc z programu współfinansowanego ze środków UE oraz programów w ramach pomocy krajowej. W związku z kryzysem COVID-19 w latach 2020–2021 łączne wsparcie Agencji dla gospodarstw rolnych wyniosło 1,8 mld zł, tj. 3,4% całych jej wydatków. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Poziom wydatków dla rolnictwa w Polsce, związanych z szokiem wywołanym przez SARS-CoV-2, był znaczący. Zrealizowane wsparcie generalnie należy ocenić pozytywnie. Zostały złagodzone skutki kryzysu. Natomiast należy bardziej wiązać wsparcie z sytuacją ekonomiczno-finansową rolników. Trzeba też pamiętać, że pomoc państwa, poprzez wzrost podatków, długu publicznego i/lub inflacji, jest kosztowna dla społeczeństwa.

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to identify, discuss and evaluate the ways and scope of the state’s influence on agriculture in Poland in order to support farms in connection with the COVID-19 pandemic. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main research problem is the identification of aid undertaken by the state in relation to agriculture in connection with the pandemic and the indication of the size and directions of support for Polish farms. The research methodology is based on the analysis of the literature on the subject, the use of descriptive and comparative methods, verbal logic and methods of descriptive statistics. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The process of researchers consists of: analysis of the effects of the COVID-19 pandemic on agriculture in the literature, presentation of research results on the level of state support for the agricultural sector in Poland, presentation of the income situation of farms in the first year of the pandemic and discussion. RESEARCH RESULTS: Farms in Poland generally coped well in the unfavorable conditions caused by the COVID-19 pandemic. The biggest problems occurred in the first phase of the crisis. Polish agricultural producers could use many programs and instruments offered by the state. ARMA implemented aid from a program co-financed from EU funds and programs under national aid. Due to the COVID-19 crisis in 2020–2021, the Agency’s total support for farms amounted to PLN 1.8 billion, i.e. 3.4% of its total expenditure. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The level of expenditure for agriculture in Poland related to the COVID-19 shock was significant. Overall, the implemented support should be assessed positively. The effects of the crisis have been softened. However, support should be linked more to the economic and financial situation of farmers. It should also be remembered that state aid is costly to society through increased taxes, public debt and/or inflation.