Development vs efficiency of Polish farms - trade-off or synergy effects?

Celem artykułu jest określenie charakteru zależności pomiędzy rozwojem gospodarstwa rolnego a jego techniczną efektywnością rozumianą z perspektywy analizy obwiedni danych (DEA). Zakres czasowy analizy odnosi się do okresu 2004-2019. Część empiryczna artykułu opiera się na indywidualnych niepublikowanych danych dla polskich gospodarstw prowadzących rachunkowość rolną według systemu Farm Accountancy Data Network (FADN). Zasosowany został nieradialny model DEA oparty na luzach (SBM-DEA) z nadefektywnością przy założeniu zmiennych efektów skali, co umożliwia porównanie i uszeregowanie efektywnych gospodarstw, a także szczegółową analizę źródeł (nie)efektywności badanych jednostek. Nie odnotowaliśmy efektu substytucji (trade-off) pomiędzy zrównoważonym rozwojem gospodarstw a ich efektywnością. W przypadku gospodarstw mieszanych istnieją pewne dowody na efekt synergii, ponieważ gospodarstwa zrównoważone wykazują wyższy poziom efektywności technicznej, a jednocześnie różnice były statystycznie istotne. Główna rekomendacja, po przeanalizowaniu wyników badań jest taka, że polityka rolna powinna wspierać zarówno poprawę efektywności, jak i postęp w kierunku wyższego poziomu zrównoważenia.

Celem artykułu jest określenie charakteru zależności pomiędzy rozwojem gospo-darstwa rolnego a jego techniczną efektywnością rozumianą z perspektywy analizy obwiedni danych (DEA). Zakres czasowy analizy odnosi się do okresu 2004-2019. Część empiryczna artykułu opiera się na indywidualnych niepublikowanych danych dla polskich gospodarstw prowadzących rachunkowość rolną według systemu Farm Accountancy Data Network (FADN). Zasosowany został nieradialny model DEA oparty na luzach (SBM-DEA) z nadefektywnością przy założeniu zmiennych efektów skali, co umożliwia porównanie i uszeregowanie efektywnych gospodarstw, a także szczegółową analizę źródeł (nie)efektywności badanych jednostek. Nie odnotowaliśmy efektu substytucji (trade-off) pomiędzy zrównoważonym rozwojem gospodarstw a ich efektywnością. W przypadku gospodarstw mieszanych istnieją pewne dowody na efekt synergii, ponieważ gospodarstwa zrównoważone wykazują wyższy poziom efektywności technicznej, a jednocześnie różnice były statystycznie istotne. Główna rekomen-dacja, po przeanalizowaniu wyników badań jest taka, że polityka rolna powinna wspierać zarówno poprawę efektywności, jak i postęp w kierunku wyższego poziomu zrównoważenia.