System polityki historycznej w Polsce między konstytucyjną powinnością a instrumentalizacją prawa

The paper analyzes relations between the law and the system of politics of memory in Poland, integrating legal and political research. The main objective is a discussion of co-dependencies between the law – including the constitutional law – and the government’s involvement in the politics of memory. The paper summarizes the legal status, the remembrance system’s formal framework and political decisions executing the constitutional obligation of commemorating the past. Considering the complexity of the remembrance policy system in Poland, its foundation in the legal system, and the dynamics of policymaking, the Authors present that the seeming servitude of law to politics is an apparent complex interdependence based on the constitutional bases of memory politics.

Przedmiotem artykułu jest analiza związków prawa i polityki historycznej w Polsce w ujęciu systemowym, integrującym narzędzia nauk prawnych i politycznych. Głównym celem jest ukazanie wzajemnych zależności między prawem – ze szczególnym uwzględnieniem prawa konstytucyjnego – a zaangażowaniem państwa w politykę pamięci. Artykuł podsumowuje obecny stan prawny i jego ramy formalne dla systemu polityki historycznej oraz decyzje polityczne dotyczące realizacji konstytucyjnej powinności upamiętnienia przeszłości. Dyskutując elementy systemu polityki historycznej w Polsce, ich umiejscowienie w ramach prawnych oraz dynamikę działań politycznych autorzy ukazują, że pozorna służebna funkcja narzędzi prawnych wobec polityki jest w rzeczywistości złożoną współzależnością wynikającą z konstytucyjnych fundamentów prowadzenie polityki historycznej przez państwo.