Праблемна-мастацкае ўвасабленне “паўднёвага пытання” ў рамане Карла Леві Хрыстос спыніўся ў Эбалі

In the late 19th century “The Southern question” as a complex of problems caused by the sharp economic, social and cultural backwardness of the southern Italian regions, became one of the central themes in the literature of Italian verism. As being not resolved till the end, this problem appears again in the literature of neorealism in the works of Francesco Jovine, Rocco Scotellaro, Leonardo Sciascia and others. European reader is familiar with this problem first of all in the connection with the novel “Christ stopped at Eboli” by Carlo Levi that was translated and published in 1955. This article represents itself the attempt of historical-anthropological interpretation of the novel by Levi: the results of author's complex conception of the world and human are given; the main stylistic principles and devices of South Italy social and economical problems realization in the context of the literature of neorealism are revealed; Levi's conceptual-stylistic innovation and his conception of “The Southern question” solution by means of fiction literature are represented.

„Kwestia południowa” jako zespół problemów spowodowanych ostrym zacofaniem gospodarczym, społecznym i kulturowym południowych regionów Włoch stała się jednym z głównych tematów literatury włoskiego weryzmu końca XIX w. Problem ten, nie do końca rozwiązany, pojawia się ponownie w literaturze neorealizmu w twórczości Francesco Giovine, Rocco Scotellaro, Leonardo Shacha i innych. Artykuł jest próbą historyczno-antropologicznej i literackiej analizy powieści Karla Leviego: przedstawiono wyniki wszechstronnej analizy autorskiej koncepcji świata i człowieka; ukazane są główne zasady i metody artystyczne ucieleśnienia problemów społecznych i gospodarczych południowych Włoch w kontekście literatury neorealistycznej; Zaprezentowano ideowo-artystyczną innowacyjność Leviego oraz oryginalność autorskiego rozwiązania „kwestii południa” za pomocą estetycznego wyrazu rzeczywistości.

“Паўднёвае пытанне” як комплекс праблем, абумоўленых рэзкай эканамічнай, сацыяльнай і культурнай адсталасцю паўднёвых абласцей Італіі, стаў адной з цэнтральных тэм у літаратуры італьянскага верызму канца ХIХ ст. Так і не стаўшы да канца вырашанай, гэтая праблема зноў паўстае ў літаратуры неарэалізму ў працах Франчэска Джовіне, Рока Скотэларо, Леанарда Шаша і інш. Артыкул уяўляе сабой спробу гісторыка-антрапалагічнага і літаратуразнаўчага аналізу рамана Карла Леві: прыведзены вынікі комплекснага аналізу аўтарскай канцэпцыі свету і чалавека; выяўлены асноўныя мастацкія прынцыпы і прыёмы ўвасаблення сацыяльных і эканамічных праблем Паўднёвай Італіі ў кантэксце літаратуры неарэалізму; прадстаўлена ідэйна-мастацкае наватарства К. Леві і своеасаблівасць рашэння аўтарам “паўднёвага пытання” сродкамі эстэтычнага выказвання рэальнасці.