Zmiany rzeźby klifu w rejonie Ustki jako efekt warunków litologicznych oraz procesów ekstremalnych i przeciętnych

Od ponad ośmiu lat autorzy prowadzą badania, których celem jest określenie tempa zmian klifu i plaży w cyklach sezonowych i w wieloleciu, z uwzględnieniem roli ekstremalnych zjawisk hydrodynamicznych. Do celów prowadzonych prac należy także zaliczyć weryfikację dotychczasowych poglądów na temat znaczenia poszczególnych czynników decydujących o tempie i charakterze zmian nadbrzeża (budowa geologiczna, warunki hydrodynamiczne, czynniki antropogeniczne i in.). Autorzy realizują swoje cele badawcze głównie poprzez pomiary geodezyjne wybranych profili klifowych, a także rozpoznanie budowy geologicznej klifów, rejestrację mezo- i mikroform klifowych i plażowych oraz analizę danych meteorologicznych i hydrologicznych. Obserwacje autorów wskazują, że procesy abrazji i procesy masowe nie „konkurują” ze sobą w formowaniu strefy nadbrzeża, a tworzą swoistą sekwencję, w której abrazja związana ze sztormami i wysokimi stanami morza prowadzi do „wystromienia” klifu, zaś rola procesów stokowych (obrywania, osypywania i osuwania) ujawnia się w okresach bezsztormowych i prowadzi do „wygładzenia” profilu klifu. Stwierdzono też, że duże sztormy, które wystąpiły późną jesienią 2004 r., a także w sezonach 2005/06 i 2006/07, wpłynęły na uaktywnienie klifów w dziewięciu z dziesięciu badanych profili, jednak zakres zaobserwowanej abrazji jest dużo mniejszy od oczekiwanego.

Monitoring of cliff cross profile changes in the Ustka area have been carried out by the authors for more than 8 years. The aim of the project has been to verify the validity of the model suggested by different authors before, who described patterns of cliff development in the area. For example, certain observations on the South Baltic cliffs have led to the preliminary conclusion that the role played by geological conditions and related hydrogeological features in differentiating rates of cliff evolution is more important than assumed so far. The measurements in the controlled cliff profiles have yielded the following results: – beaches are the most dynamic areas in the onshore part. They undergo periodical changes, accreting from spring to summer and being eroded in autumn and winter; – upper sections of the cliffs, typically built of aeolian sand, are least resistant. Hence, they are subject to mass movement, particularly in summer, under impact of vacationers. As a consequence, sandy taluses and aprons form in the depositional area near the cliff base; – toes of landslide tongues in Poddąbie and Dębina are now being progressively abraded. The slide in Dębina was reactivated during winter seasons 2005/2006 and 2006/2007, causing further enlargement of the landslide niche; – after extreme storms beach accretion takes place in coastal sections located eastward from the most abraded cliffs, e.g. between Rowy and Czołpino, east from the landslide-affected areas at Poddąbie and Dębina. In the 2005–2007 period a significant increase in beach width has been observed. Nevertheless, it is difficult to offer serious conclusions at this stage, particularly because a series of big storms has not occurred recently. Detailed measurements described in this paper will be supplemented by detailed analysis of the geological structure of cliffs and of geomorphology and geology in offshore area.