Nazwy wybranych metod leczenia (związanych z humoralną koncepcją patogenezy) na podstawie rękopiśmiennego poradnika medycznego Józefa Zmijewskiego

Celem artykułu była charakterystyka wybranych nazw metod leczniczych związanych z humoralną koncepcją patogenezy (ich motywacji i znaczeń), wyekscerpowanych z poradnika Józefa Zmijewskiego. Analiza wykazała, że wśród nazw przeważają określenia zabiegów oczyszczających organizm poprzez wyrzuty skórne (wysypkę). Dość często poświadczone są także nazwania metod oczyszczających krew i prowokujących wypróżnienia. Rzadziej są to nazwy zabiegów przywracających krazję poprzez pocenie się i wymioty. Wśród analizowanych jednostek nazewniczych przeważają określenia rodzime, ale autor używa także nazw obcych i hybrydalnych. Nazwy te wskazują na główną czynność wykonywaną podczas zabiegu, jego skutki, wykorzystane narzędzia i materiały lub nazwisko autora metody.

The aim of the article was to characterize selected names of therapeutic methods related to the humoral concept of pathogenesis (their motivations and meanings) selected from Józef Zmijewski’s guide. The analysis showed that among the names prevail the terms of treatments that cleanse the body through skin ejections (rash). Often there are also names of methods that purify the blood and provoke bowel movements. Less commonly, these are the names of treatments that restore krasia through sweating and vomiting. Among the analyzed naming units, native terms predominate, but the author also uses foreign and hybrid names. These names indicate the main activity performed during the procedure, its effects, the tools and materials used, or the name of the author of the method.